Toespraak Zelensky: 'Hij schetst een beeld dat het geen ver-van-je-bed-show is'

Bominslagen

"De schaduw van Rotterdam hangt boven vele Europese landen. Oekraïne is pas het begin. Rusland heeft zich jarenlang voorbereid. Hoe eng het ook klinkt, mensen wennen er al aan. Ze zijn gewend aan de bominslagen. Het roept geen emoties meer op. De oorlog in Oekraïne wordt helaas een route. Maar niet voor degen wier leven gevaar loopt."

Niet langer duren

"Dit mag niet nog eens 36 dagen duren", zegt Zelensky over hoelang de oorlog tot nu geduurd heeft. "Dit gaat niet om militair succes, maar om terreur. Ze moorden alsof het een spelletje is. We zullen ons blijven verdedigen." Zelensky trok een vergelijking met het ontstaan van Nederland in de Tachtigjarige Oorlog.

"Nederland viert zijn 450ste verjaardag van het einde van tirannie, en zo begint de weg naar een verenigd Europa. Dat wordt nu aangevallen en moet nu weer verdedigd worden. De oorlog is nu nog alleen in Oekraïne. Nu nog kunnen we de tirannie verdrijven."

Actie

"We moeten nu iets doen om dit te stoppen. In 2014 kwam Rusland ons land binnen. Jullie voelden dat toen MH17 beschoten werd. Er is geen twijfel: dit is geen rechtvaardige oorlog. Degenen die het bevel gaven moeten worden berecht. In Den Haag, de stad van tribunalen, weet men dat. Maar er zijn sterkere sancties voor nodig zodat Rusland de oorlog niet kan doorvoeren."

Nederland moet alle handel met Rusland stoppen en ook bereid zijn tot een boycot van Russisch gas. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd tegen de Tweede Kamer. Hij wees erop dat Nederland door Russisch gas te kopen miljarden bijdraagt aan de oorlog die door Poetin gevoerd wordt. "Er zijn sterkere sancties nodig, zodat Rusland geen kans heeft de oorlog verder in Europa te voeren."

Ook riep Zelensky de Nederlandse regering op om meer wapens te leveren aan Oekraïne, boven op de middelen die al gestuurd zijn. "Jullie zijn leiders in de steun aan ons, maar we hebben meer wapens nodig om de bezetter te verjagen."

Appel

Marieke de Hoon, docent internationaal recht, vond een aantal dingen opvallend. "Hij refereerde aan de Tweede Wereldoorlog: alles herhaalt zich. Hij probeert heel erg door allerlei aspecten te schetsen dat deze oorlog geen ver-van-je-bed-show voor ons is. Dat het ook onze oorlog is en dat wij daar ook een rol in moeten spelen. Meer dan we nu al doen", legt ze uit. "Hij dankt ons voor de steun, maar zegt ook: we hebben meer nodig. Hij refereert daar ook aan MH17. Hij zegt: Rusland heeft een plan. Dat zagen we in 2008 in Georgië, in 2014 in de Krim en sindsdien ook in de Donbas en MH17 is daar ook onderdeel van. Poetin doet het voor onze ogen. Zelensky doet een appel dat het nu aan ons is om te bepalen hoe we ons daar tot willen verhouden."

Volgens De Hoon wil de Oekraïense president ons wakker schudden. "Hij zegt ook: wees meer bereid. Juridisch gezien mag Nederland alles. Oekraïne wordt aangevallen en dat betekent dat Oekraïne het recht op zelfverdediging heeft. Alle andere landen hebben het recht om het land militair te steunen. Het gaat dus meer om de bereidheid. Zijn we bereid om Oekraïne to the max te steunen?"

Emotioneel

Hoogleraar Oorlog Studies Frans Osinga vindt het ook een toespraak met veel emotie. "Ook door deze strijd in een grotere context te plaatsen. Hij zegt: luister dit gaat over democratie versus een autoritair regime", legt hij uit. "En door te refereren aan de Tweede Wereldoorlog. Door het woord deportatie erin te verwerken en daarbij ook verwijzend naar datgene wat de nazi's hebben gedaan. Door die schaduw van bombardementen boven de Europese steden te plaatsen appelleert hij aan onze geschiedenis."

Ook vindt Osinga dat Zelensky verder kijkt dan de oorlog. Er is veel schade aan de infrastructuur van het land toegebracht. "Dat kan de landbouw enorm schaden en daar hebben we allemaal last van. Wij zijn Europese landen, dus denk vast aan de wederopbouw. In Amerika is er al een steunfonds opgericht, dus ik denk dat we een soort van Marshallplan gaan zien. Daarmee zegt hij ook: deze oorlog is niet voorbij, maar wij denken wel aan de toekomst. Een toekomst waar Oekraïne nog steeds bestaat."