'Wet voor meer vrouwen in de bedrijfstop had beperkt effect'

En 90 procent van de bedrijven heeft nog altijd geen bedrijfstop die bestaat uit 30 procent vrouwen. "Je had gehoopt dat meer bedrijven het hadden opgepakt. Maar dat is niet het geval. Het gaat gewoon echt niet vanzelf", zegt Caroline Princen, voorzitter van de Commissie Monitoring, in het NOS Radio 1 Journaal. Die hield sinds 2013 de vooruitgang in de gaten en rapporteerde elk jaar aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Kleine kopgroep

Vorig jaar had nog bijna 67 procent van de bedrijven een bestuur zonder vrouwen en meer dan 43 procent van de raden van commissarissen telden geen vrouwen.

De geringe toename van het aantal vrouwen in de top van het bedrijfsleven is volgens Princen te danken aan een kleine groep bedrijven. "Naast een een klein kopgroep, is er een aantal bedrijven dat met het vooruitzicht van een wettelijk quotum in actie is gekomen", zegt Princen.

Streefcijferregeling

De besturen en raden van commissarissen van bedrijven moeten sinds het ingaan van de wettelijke streefcijferregeling in 2013 minimaal uit 30 procent vrouwen bestaan en ook minstens uit 30 procent mannen. Bedrijven die dat niet haalden, moesten er een verklaring voor geven in hun bestuursverslag. Sinds die tijd is het gemiddelde aantal vrouwen in besturen gestegen van 7 procent naar 12 procent. De raden van commissarissen deden het beter: het aandeel vrouwen steeg daar van 10 naar 20 procent.

Omdat de streefwet vorig jaar afliep, komt er ook een einde aan de Bedrijvenmonitor Topvrouwen. De wet was namelijk bedoeld om te kijken of een streefcijfer effectief genoeg zou zijn. Nu blijkt dat dat niet zo is, komt een wettelijk quotum heel dichtbij.

Wettelijk quotum essentieel

De commissie concludeert dat de streefcijferregeling weliswaar weinig effectief was, maar toch beter dan niks. Want er was een duidelijke terugval te zien toen er begin vorig jaar een eind kwam aan de streefwet en het afgelopen jaar legden bedrijven nog minder verantwoording af in het bestuursverslag. "Een vrouwenquotum is dan ook essentieel als we nu eindelijk echt meer vrouwen in de top willen", zegt Princen.

De SER adviseerde in 2019 invoering van een wettelijk vrouwenquotum voor het bedrijfsleven. Het kabinet heeft dat advies overgenomen.

Binnenkort stemt de Tweede Kamer erover. Als de wet erdoor komt, wordt het onder meer verplicht dat een bestuur van een beursgenoteerd bedrijf uit minstens 33 procent vrouwen bestaat. Als een bedrijf dat percentage niet haalt en een man aanneemt voor een bestuursfunctie wordt deze aanwijzing ongelding verklaard.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.