'Je kan makkelijk roepen gooi de scholen dicht, maar daar zitten consequenties aan'

Viroloog Ab Osterhaus durft niet te zeggen wat het verstandigst is: de scholen sluiten of openhouden. Dat komt vanwege de onduidelijkheid rondom dit virus. "Het is eigenlijk bij gebrek aan echte wetenschappelijke data dat je moet beslissen."

Kinderen verspreider of niet?

De grote vraag is of via de kinderen de besmetting snel gaat. Er zijn gegevens, zegt Osterhaus, maar die zijn uit China van na de lockdown. "Uit de geringe gegevens blijkt dat kinderen minder lijken uit te scheiden, maar het laatste woord is nog niet gezegd." Bij influenza, een reguliere griep, zijn kinderen een grote besmetter. Bij het coronavirus is dat niet bekend.

"Dragen die kinderen substantieel bij? Dat weten we niet zeker. Daarom komen verschillende landen met verschillende besluiten."

Proportionele maatregelen

Puur vanuit zijn oogpunt als viroloog en kijkend naar 'dit kleine stukje' neigt Osterhaus naar sluiten, maar zo eenvoudig ligt het niet. "Je kan makkelijk roepen gooi de scholen dicht, maar daar zitten consequenties aan." Daarom worden de beslissingen niet door enkel virologen genomen.

Bij iedere maatregel, dus ook het wel of niet sluiten van scholen, wordt gekeken of de maatregelen proportioneel zijn. Er wordt gerekend wat het bijdraagt aan de reductie van de verspreiding. Dat gebeurt op basis van gebrekkige data – de volledige data kan nog weken zo niet maanden op zich laten wachten. "Het is moeilijk beslissingen nemen, je doet het eigenlijk altijd fout."

Opvangfunctie

Jan van de Ven, leraar en oprichter van Het Lerarencollectief, ziet vooralsnog veel solidariteit met de zorg onder collega's. "Er is een groot verantwoordelijkheidsbesef om vitale structuren geopend te houden."

De scholen zijn 'bij uitstek' geschikt als opvanglocatie, maar Van de Ven werpt de vraag op wie de opvang dan moet verzorgen. "We willen de oppas niet naar opa en oma delegeren, maar 30 procent van mijn collega's heeft zelf die leeftijd."

In landen om ons heen wordt, ondanks het sluiten van de scholen, wel voor opvang gezorgd voor kinderen die niet thuis kunnen blijven – kinderen van zorgmedewerkers bijvoorbeeld. Hier moeten we volgens Van de Ven ook hard na gaan denken over hoe we dat voor elkaar kunnen krijgen.

'Geen landelijke regie'

Sommige collega's van Van de Ven blijven nu al thuis. Hij kan zich goed voorstellen dat leraren met een zieke partner, zieke kinderen of mantelzorgtaken voor ouders nu eerst voor zichzelf kiezen. "Dat komt omdat er geen landelijke regie is."

Daardoor moet iedereen nu zelf beslissingen nemen. "Dat zal doorwerken in de opvangfuncties voor vitale structuren. Dat is veel gevaarlijker."