Priester verbreekt celibaat en trouwt: 'Liefde en barmhartigheid zouden het laatste woord moeten hebben'
- Nieuws
- Priester verbreekt celibaat en trouwt: 'Liefde en barmhartigheid zouden het laatste woord moeten hebben'
Nico Mantje, de rooms-katholieke priester die in augustus met pensioen ging, veroorzaakte opschudding door na zijn pensioen aan te kondigen dat hij zijn celibaat niet langer wilde naleven en van plan was te trouwen. Afgelopen woensdag was het zover en trad hij in het huwelijksbootje. Deze beslissing had echter wel een prijs: het bisdom Haarlem-Amsterdam zette hem uit zijn functie.
Video niet beschikbaar
"Laat ik beginnen met te zeggen dat het een fenomenale dag was", zegt Mantje over zijn huwelijk. "We hebben enorm genoten van alle blijken van steun. Vanmiddag kwam er zelfs een lector langs met een fles champagne. We hebben echt alleen maar positieve reacties gekregen."
De reactie van het bisdom, dat het huwelijk van Mantje 'ongeldig' verklaarde volgens de katholieke kerk, mocht de vreugde niet drukken. "Natuurlijk hadden we al wel de brief ontvangen met het decreet van de bisschop en de vicaris-generaal, maar ik wist al heel lang hoe de verhoudingen lagen. Dus echt verbaasd was ik daar niet over."
Celibaat
Mantjes keuze om te trouwen is nauw verbonden met zijn overtuiging dat het verplichte celibaat in strijd is met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. "Ik vind dat het recht om te trouwen een fundamentele vrijheid is. Er wordt gezegd dat het aangaan van een huwelijk een vrijheid is die ieder mens heeft. Een werkgever kan niet van zijn werknemers eisen dat ze ongehuwd blijven. Daarom hebben we besloten, en ik vooral, om te zeggen: ik ga geen ontheffing vragen voor een plicht die niet opgelegd mag worden."
Hoewel Mantje als jonge priester het celibaat vrijwillig accepteerde, veranderde zijn visie op het leven toen hij zijn vrouw ontmoette. "Het leven kan soms een andere richting uitgaan. Ik heb altijd gezegd: ik schrijf het spoorboekje van onze lieve Heer niet. Het leven volgt niet altijd de wetten die je denkt dat ze zijn."
Het is 1,5 jaar geleden dat Mantje verliefd werd. "Je leert elkaar kennen, en op een gegeven moment ben je zo dichtbij elkaar dat je zegt: dit is de richting die mijn leven nu moet ingaan", vertelt hij. Ook was het celibaat leven niet altijd makkelijk voor hem. "Het is altijd wel moeilijk voor me geweest. Ik kan niet zeggen dat ik het makkelijk heb gevonden. Maar ik heb van veel mensen geleerd, en ik ervaar het als een doorgroei. Het is gewoon zo."
Bevrijding
Mantje ervaart zijn keuze nu als een bevrijding. "Wanneer je de ander aankijkt en voelt dat je bij jezelf thuiskomt, weet je dat je de juiste keuze hebt gemaakt", zegt hij. "Het voelt als alles op zijn plaats valt."
Hoewel hij de reacties van het bisdom als pijnlijk ervoer, vooral de harde brieven die hij ontving, benadrukt Mantje dat hij begrijpt hoe de kerk functioneert. "Ik ben 28 jaar priester geweest. Ik begrijp dat mensen vasthouden aan de regels, en dat ze niet anders kunnen reageren dan volgens de letter van de wet. Ik heb 28 jaar met trots gewerkt en ben eervol ontslagen. Liefde en barmhartigheid zouden het laatste woord moeten hebben. Wat er nu gebeurt, is het resultaat van een wet, maar ik kan alleen maar doorgaan met mijn leven."
Mantje is inmiddels gehuwd in de oud-katholieke kerk, waar zijn huwelijk werd voltrokken door een vrouwelijke priester. "Ik heb niet het gevoel dat er iets in de sacraliteit of aanwezigheid ontbrak", zegt hij.
Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief!
Elke zaterdag het beste van NPO Radio 1 in jouw mailbox.