Honderden Nederlanders overleden tijdens corona door toegediend malariamiddel

Een precies aantal kan arts-microbioloog Marc Bonten niet noemen, vertelt hij in het Radio 1 Journaal. "Dit is een hele ruwe schatting." Hij vervolgt: "We wisten al begin 2021 dat de sterfte met 10 procent zou toenemen bij de mensen die hydroxychloroquine hadden gekregen."

Tijdens de eerste golf zijn er tussen de 12.000 en 15.000 mensen in het ziekenhuis opgenomen, legt Bonten uit. "90 procent is daarvan - net als in andere landen - behandeld met dit middel. 10 tot 20 procent daarvan is overleden. Dat had minder kunnen zijn als er geen hydroxychloroquine gebruikt was."

Ontzettend snel

Maar waarom is besloten om het te gebruiken? "In de eerste golf was er überhaupt geen medicijn waarvan bewezen as dat het effectief was tegen covid. Van hydroxychloroquine waren er wat gegevens uit het laboratorium dat het het virus zou kunnen remmen, dat is de reden dat het middel wereldwijd op grote schaal gebruikt is."

Al na een paar maanden kwamen er conclusies van een Engels onderzoek, dat het tegendeel bewees. "Dat is ontzettend snel", verwijst Bonten naar de conclusies. "In Europa was iedereen met elkaar aan het concurreren om wetenschappelijk onderzoek te doen. In Engeland had de overheid alle ziekenhuizen opdracht gegeven mee te doen aan twee studies, en in principe zouden alle patiënten daar dan in terechtkomen."

Schade groter geweest

Uit die studie bleek dat hydroxychloroquine de uitkomsten van patiënten niet verbeterde. "Sterker nog, er waren aanwijzingen dat het met het middel zelfs slechter was." Hij kan het niet met 100 procent zekerheid zeggen, maar denkt dat 'Nederlandse ziekenhuizen toen zijn gestopt met het gebruik'. "Hydroxychloroquine verdween in ieder geval gelijk uit de richtlijn."

Het vlugge onderzoek van Engeland, terwijl in Europa aangemodderd werd met kleine studies 'die geen enkele uitspraak doen of iets werkt', geeft volgens Bonten het belang aan van heel snel grootschalig onderzoek. "We hebben nu echt te danken aan het systeem in Engeland dat we snel wisten welke middelen wel of niet werkten. Als het nog een jaar geduurd had, hadden we ook in de tweede golf mensen hydroxychloroquine gegeven. Dan was de schade nog veel groter geweest."

Bonten pleit dan ook voor betere samenwerking in de Europese Unie. "Zodat we bij een volgende pandemie echt daadkrachtig en snel antwoorden kunnen vinden voor patiënten, in plaats van heel veel kleine studies die geen antwoorden geven."