'Oude Indianen' Terlouw, Wijffels en Van Egmond: 'Klimaatakkoord is ouderwets, onrechtvaardig en onsportief'

"Zie onze kritiek op het klimaatakkoord maar als die van oude Indianen." Daarmee doelt Van Egmond op het opiniestuk dat hij heeft geschreven in De Volkskrant, samen met generatiegenoot Herman Wijffels, oud-ceo van de Rabobank en voormalig D66-leider Jan Terlouw.

In deze open brief betoogt het drietal onomwonden dat het kabinet moet kiezen voor een uniforme CO2-heffing en tegelijkertijd resoluut afscheid moet nemen van het oude milieubeleid achter zich laten. Ofwel: Winnetou waarschuwt voor het laatst.

'Hopeloos ouderwets'

De weg die voor de totstandkoming van het klimaatakkoord is behandeld, noemt Van Egmond hopeloos ouderwets, omdat het sprekend lijkt op het milieubeleid van de afgelopen dertig jaar. "Dat heeft niets opgeleverd. Er wordt veel gepraat, allemaal scenario’s gemaakt, en uiteindelijk worden de normen opgerekt. Vervolgens wordt het heel ingewikkeld gemaakt. En dan moet de rechter knopen doorhakken, zoals in de Urgenda-zaak."

"Het klimaatakkoord zal waarschijnlijk niet genoeg zijn", zegt Jan Terlouw, oud-leider van D66, "maar toch steunt hij zijn partij, die eruit probeert te halen wat erin zit. “Blijkbaar is dit het hoogst haalbare, ik zou ook mijn handtekening zetten. Niks doen, en alleen in de oppositie nee blijven te zeggen is ook geen optie."

Twee varianten

De twee varianten voor een duurzamer klimaatbeleid zijn niet van gisteren, legt Van Egmond uit. Al in de jaren negentig waren er twee 'milieukampen' te onderscheiden: uniforme CO2-heffing en het ingewikkelde handelssysteem van emissierechten, waarmee landen of bedrijven het recht verkrijgen om bepaalde broeikasgassen of andere schadelijke gassen uit te stoten.

Laatstgenoemde variant werd direct door het bedrijfsleven omarmd. "Want dat hele handelssysteem van emissierechten was zo ingewikkeld dat het toch niet gaat werken in de praktijk, zo was destijds de gemeenschappelijke gedachte van betrokken bedrijven. Nou, dat klopt. Dit systeem heeft decennia lang niet gewerkt."

Speculaties

Volgens Van Egmond dienen we ons ook te realiseren dat dit handelssysteem gevoelig is voor speculaties. Dus waar komen we terecht met dit systeem? En daar schort het ook aan met het kabinetsbeleid en het aanstaande klimaatakkoord, vervolgt Van Egmond. Allemaal gecompliceerde losse maatregelen, met allemaal losse eindjes, die in de praktijk niet gaan werken naar het oordeel van de hoogleraar geowetenschappen.

Vergelijk het maar met dertig jaar mestbeleid. Of Schiphol. Praten, praten, rekenen, scenario’s maken en weer praten. Niemand werd hier beter van, zo is immers het betoog van Van Egmond, Terlouw en Wijffels.

Ofwel: het klimaatakkoord van het kabinet stevent op een fiasco af? Zo ver wil Van Egmond niet gaan tegenover Sven Kockelmann. "Zitten we dan met zijn allen te kijken naar een bedrijfsongeval?", is de vervolgvraag van de 1 Op 1-interviewer. Waarop Van Egmond dit maal wel bevestigend antwoordt. "Hoogstwaarschijnlijk, ja."