'Politici moeten anderhalf jaar afkoelen voor nieuwe baan'

Tang wil de teugels aantrekken vanwege de zaak rond oud-commissaris Neelie Kroes. Zij stond in haar Brusselse periode ingeschreven als bestuurder van een vennootschap op de Bahama's en dat is in strijd met de regels. Kroes heeft al erkend de gedragscode te hebben geschonden en zegt de consequenties te aanvaarden. De Europese Commissie onderzoekt of het nodig is maatregelen te treffen tegen de oud-commissaris.

Lakei

"Kroes had dit moeten melden", vindt Tang. "De gedragscode van de Europese Commissie is duidelijk overtreden." Hij vindt dat Kroes moet worden gestraft door haar de directe toegang te ontzeggen tot de Europese Commissie. Dat is geen lichte straf, zegt Tang. "Kroes is in dienst van grote Amerikaanse bedrijven. Ze is een lakei van het grote geld geworden en die bedrijven vinden haar aantrekkelijk omdat ze zomaar de Commissie binnen kan stappen."

Tang vindt dat politici in Nederland een afkoelingsperiode moeten krijgen van anderhalf jaar. In Europa gebeurt dat al, hoewel oud-commissarissen om een ontheffing kunnen vragen. "Nederland loopt op dit punt achter", zegt Tang. "Je moet de schijn van belangenverstrengeling voorkomen. Ik heb me buitengewoon geërgerd aan Camiel Eurlings. Hij heeft bijvoorbeeld de vliegtaks afgeschaft en treedt vervolgens in dienst bij KLM."

Eurlings had ook verder kunnen gaan bij het Internationaal Olympisch Comité, waar hij ook lid van was, vindt Tang. "Dat heeft geen duidelijke relatie met Verkeer en Waterstaat."

Voorbeelden van politici die overstapten naar het bedrijfsleven:

• Maxime Verhagen (minister) > Bouwend Nederland
• Camiel Eurlings (minister) > KLM
• Bart de Liefde (Kamerlid) > Uber
• Jan Peter Balkenende (premier) > Ernst & Young

Oud-minister Gerd Leers probeert oud-politici aan een baan te helpen. Dat valt niet altijd mee, benadrukt hij. "Er zitten schrijnende gevallen bij. Sommigen belanden zelfs in de bijstand." Hij noemt het plan van Tang "niet goed doordacht", omdat politici met hun competenties daardoor volgens hem langdurig buitenspel komen staan. Hij vreest voor het aanzien van de politiek. "Politici hebben toch al niet zo'n beste naam. Ik ben oprecht bezorgd dat de politiek straks alleen nog iets is voor avonturiers, gelukszoekers of voor mensen die het zich financieel kunnen permitteren."

Commissie

Leers en Tang benadrukken een hekel te hebben aan vriendjespolitiek. Leers: "Voor politici wordt het steeds lastiger om via netwerken en vriendjes op een nieuwe plek te komen. Dat is ook terecht, hij of zij wordt meer beoordeeld op zijn kunnen. We willen de beste man of vrouw op de beste plek hebben. Maar wat Paul Tang voorstelt is om die competenties van politici aan banden te gaan leggen."

De oud-minister pleit voor een vertrouwenscommissie, die toetst of de vervolgfunctie van een politicus zorgt voor belangenverstrengeling. "Maar dan vind ik het alsnog aan de politici en de werkgever om te kijken wat ze met dat advies doen."

"Te vrijblijvend", werpt Tang tegen. "Je kunt dat niet volhouden en tegelijkertijd pleiten voor een einde van de vriendjespolitiek. Uiteindelijk moeten politici maar gewoon solliciteren en passend werk aanvaarden."

Luister hier het hele gesprek:

Het gesprek bekijken kan ook: