Binnenland
KRO-NCRV

De auto: eerst antwoord op bergen paardenpoep in de stad, nu het zwarte schaap van de elite

foto: Een file op Tweede Pinksterdag in 1967. Bron ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. De auto: eerst antwoord op bergen paardenpoep in de stad, nu het zwarte schaap van de elite

De allereerste file ooit ontstond op tweede pinksterdag 1955. Een kleine 70 jaar later brengt autojournalist Peter Giesen een ode aan het 'blik op wielen', want met een ingezet verbod op de verbrandingsmotor is het eindspel ingezet.

Het was bij Knooppunt Ouderijn, in 1955, dat de eerste file ontstond. De auto was definitief gemeengoed geworden. Terwijl het eind 1800, begin 1900 een 'speeltje voor de rijken' was, zo omschrijft Peter Giesen, schrijver van het boek Autopia. "Het gaf ze een gevoel van lust en snelheid. Én een eigen ruimte die ze niet met anderen hoefden te delen."

Overal paardenpoep

De rijke stinkers kregen al snel het volk tegen zich. "Het waren de ongelukken, maar het was ook heel sterk de klassenstrijd. De rijke patsers nemen onze ruimte in, vonden ze. Automobilisten werden ook wel bekogeld, beschoten."

Maar het ging twee kanten op, want er waren ook veel voorstanders. De auto, zo vertelt Giesen, hield de binnenstad schoon. Letterlijk. "Vooral de grote steden in die tijd gingen enorm gebukt onder het paardenprobleem. In Manhattan waren er geloof ik iets van 300.000 paarden, die koetsen trokken en vracht bezorgden. Nou die pisten en poepten gewoon op straat uiteraard. Dus als het regende, werd het een grote erwtensoep..."

Altijd netjes wassen

Henry Ford ontwikkelde in de jaren '20 de eerste massa-geproduceerde auto - de rest is inmiddels geschiedenis. Maar in Europa rolden de eerste auto's voor brede publiek pas jaren later van de band, na de Tweede Wereldoorlog.

Zo ook bij de familie Giesen thuis, in de jaren '60, '70 en hij beschrijft hoe het 'blik op wielen' enorm gekoesterd werd. "Het was een grote verworvenheid, onze emancipatie in de middenklasse. En ja hij werd ook gewoon netjes gewassen altijd."

De elite doet het weer

Maar waar de auto eerst van 'de elite' was, en het volk zich verzette, lijkt het nu juist andersom, vertelt Giesen. Het is zijn nu de bestuurders en politici die de auto uit de binnensteden verdringen. Sterker nog: de verbrandingsmotor zit tegen z'n houdbaarheidsdatum aan. Vanaf 2035 mogen er alleen nog maar elektrische auto's verkocht worden. Tot ontevredenheid van 'de gewone man.'

Lol gaat er vanaf

Enfin, niet de auto verdwijnt, het is enkel de benzinemotor. Alleen wordt het rijden een stuk minder leuk voor de petrolhead, denkt hij. "Auto's nemen al heel veel van je over, denk aan lane-assist en automatische remsystemen. Zelf doe je eigenlijk steeds minder. En ik denk dat dat steeds verder zal gaan, tot het moment dat een auto helemaal zelfrijdend is. En dan gaat de lol er langzaam maar zeker wel af voor de autorijder."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie