‘Ons strenge drugsbeleid zorgt alleen maar voor meer criminaliteit’

"Ik zeg wel eens: als we morgen tomaten verbieden, hebben we overmorgen tomatencriminaliteit", legt Depla uit. Hij bedoelt te zeggen: het ligt niet aan die tomaten, maar aan de criminelen. En zo is het volgens hem ook met drugs. "Drugscriminelen zijn helemaal niet bezig met drugs. Ze zien drugs als een makkelijke manier om heel veel geld te verdienen."

Niet alle drugs is slecht

En toch stellen we drugsbeleid en criminaliteitsbeleid vaak gelijk aan elkaar, ziet hij. "Mijn pleidooi is: zorg dat je die twee uit elkaar haalt. Drugsbeleid moet gaan over volksgezondheid. Ministerie van VWS, trek het beleid weer naar je toe."

Bovendien: niet alle drugs is in alle gevallen verkeerd voor je, benadrukt hij. "Sommige drugs zijn heel erg slecht voor de gezondheid. Laten we daar dan appél op doen en niet alle drugs op een hoop gooien."

Slechte van twee werelden

Door het los te koppelen kun je drugsgebruik én criminaliteit in goede banen leiden. Nu werkt het een het ander in de hand. "Wij merken in de praktijk als burgemeesters: als het gebruik er is, moet je goed nadenken over hoe je het organiseert. Want als je als overheid zegt: het is er niet, en je kijkt weg, dan weet je een ding zeker. Dan stapt de criminele markt in en die gaat er heel veel geld aan verdienen. De volksgezondheid is vervolgens de dupe. En dan heb je het slechte van twee werelden."

Hij wil geen strijd tegen genotsmiddelen, nee, een strijd tegen criminelen. Hij omschrijft drugscriminaliteit als "een gouden roltrap" en "de keuze tussen vakkenvullen of zakkenvullen." "Jongeren in bepaalde buurten en wijken worden heel snel verleid om heel snel geld te verdienen. De aantrekkingskracht is erg groot. En voor je het weet zitten ze in die harde, gewelddadige criminaliteit."

Ivoren toren

Depla ondertekende vorig jaar nog, samen met bijna 40 andere burgemeesters, een manifest dat pleit voor de legalisering van softdrugs. De lokale politiek ging hiermee in tegen de landelijke politiek.

"In de Haagse politiek wordt de discussie vooral gevoerd vanuit ideologische standpunten: het is goed of fout. Ze letten te weinig op wat er in lokale praktijk gebeurt. Laat je nou niet opsluiten in de ivoren toren van de Haagse departementen en laten we luisteren naar mensen die vooraan in de frontlinie staan."