'Allesverwoestende drug' crack in opmars: 'Het is een vlucht uit de realiteit'

Daklozen hebben geen vast terugkeeradres, waardoor een opname bijna onmogelijk is. Wanneer dat wel lukt, zijn de wachtlijsten lang. Onderzoekers pleiten dan ook voor een andere aanpak. De "witte brokken" zijn "rookbare cocaïne", legt Bart uit. "Het is 50 euro per gram, maar je hebt een lagere dosering nodig per hit. Je gaat er wel snel doorheen, omdat het zo’n kort effect heeft."

Behandeling

Crack is "moeilijk te vinden" als je "niet weet waar je het moet zoeken", licht Bart toe. Maar eenmaal verslaafd, is het moeilijk om ervan af te komen. "Ze moeten een paar dagen intern opgenomen worden, ook om bij te komen van het gebruik. Het is vrij intensief. Ze zorgen slecht voor zichzelf."

Crisissituatie

Het blijkt ook dat het een "wat oudere groep" is die gebruikt, die veelal dakloos zijn, geen relaties hebben en andere middelen gebruiken, verduidelijkt Bart. "Het is een vlucht uit de realiteit", verklaart Menno de Boer van het Leger des Heils. "We zitten in een crisissituatie met zoveel daklozen. De straat is niet bepaald de makkelijke plek om nee te zeggen tegen verleidingen. Mensen zijn enorm vatbaar voor realiteit ontvluchtende middelen."

Methadon

In de jaren 70 werd er ingezet op het tegenaan van de heroïne-epidemie met laagdrempelige methadonverstrekking, legt drugshistoricus Arjan Nuijten uit. In de jaren 80 kwamen er drugsgebruikersruimtes en dag- en nachtopvang. "We staan in Nederland bekend dat je het amper op straat kunt zien, waar dat in andere landen wel zo is."

Maar die "goede reputatie" die we hadden, wordt nu aangetast door het "afschaffen of reduceren" van programma's. "En daardoor komt het weer naar boven", aldus Nuijten. Crack is ook lastiger te bestrijden, omdat je "meer mogelijkheden" nodig hebt "om iemand zoet te houden" dan bij heroïne.

Allesverwoestend

Ex-crackverslaafde Piet Broenland begrijpt dat. "Het is een allesverwoestende drug die alles kapotmaakt wat je liefhebt." Bij heroïne ben je op een bepaald moment "zo relaxt dat je in slaap valt, bij crack stopt het niet", legt Broenland uit. "Je hebt steeds meer nodig om hetzelfde effect te krijgen. Het is een explosie in je brein, maar dat duurt maar heel kort."

Maatschappelijke problematiek

Inmiddels is Broenland niet meer verslaafd, maar wijst naar de "maatschappelijke problematiek" die bijdraagt aan mensen die verslaafd raken. "Mensen zijn op zoek naar bevrijding, niet voelen of denken." Ella Bowler, veldwerker voor Mainline, komt deze mensen tegen en pleit ervoor om bijvoorbeeld dexamfetamine als vervangend middel in te gaan zetten voor crackgebruikers.

Martijn van Leerdam, predikant-directeur van de Pauluskerk in Rotterdam, waar drugsgebruikers kunnen verblijven, meent dat het gebruik is toegenomen doordat er "te veel" is wegbezuinigd. "Mensen gaan geen drugs gebruiken omdat het zo gezellig is, ze zitten al in de knoei en hebben iets traumatisch meegemaakt."