Russische diamanten nog steeds verkocht in Antwerpen: 'België zou het voortouw moeten nemen'

"Eén karaat is 0,2 gram. Dus dat betekent dat deze richting de 5 gram gaat. Dat is echt behoorlijk groot", zegt Benno Leeser van Gassan Diamonds. De vorm en de kleur maakt deze steen extra bijzonder, vertelt de kenner.

Kimberley Process

Er is altijd veel te doen geweest om diamanten. Het Kimberley Process is een internationaal samenwerkingsakkoord om ervoor te zorgen dat foute diamanten - of conflictdiamanten - worden geweerd uit de handel. "Vorige week nog kwam het Kimberley Process samen in Botswana", vertelt Filip Reyniers van het Belgische onderzoeksinstituut ISIP, dat zich richt op vrede en mensenrechten.

"In de jaren '90 en begin jaren 2000 speelden er zeer ernstige conflicten", vertelt Reyniers. "Vooral in Afrika, denk aan Sierra Leone, Liberia, en Angola. Daar stelde men vast dat rebellen, die heel ernstige schendingen van mensenrechten pleegden, zichzelf financierden uit de ontginning en verkoop van diamant. Toen is besloten om in het Kimberley Process samen te komen met betrokken staten, ngo's en de bedrijfswereld, om maatregelen te nemen om die zogeheten bloeddiamanten of conflictdiamanten van de markt te houden."

Russische diamanten

Rusland is een grote speler in de wereldwijde handel in diamanten. Hoe heeft de oorlog in Oekraïne daar invloed op? "Wij verkopen absoluut geen Russische diamant meer sinds de oorlog", vertelt Leeser. "Wij leveren ook aan de horloge industrie en dan moeten we ook op de facturen aangeven dat het geen goederen uit Rusland zijn."

"Er is een grote discussie of dit soort situaties behoort tot het mandaat van het Kimberley Process", zegt Reyniers. "Er zijn twee kampen. Het ene kamp met bijvoorbeeld ngo’s, zegt: 'Dit is de core business van het Kimberley Process, je kan dit niet negeren.' En het andere kamp zegt: 'Nee, we doen niet aan politiek.'" Reyniers vertelt dat dit tijdens de bijeenkomst van vorige week tot een 10 uur durende discussie heeft geleid, zonder resultaat.

Grote financiële belangen

In Antwerpen, dé plek van de diamanthandel, worden gewoon nog Russische diamanten verkocht, want er zijn geen officiële sancties genomen. "De financiële belangen zijn groot", zegt Reyniers. "25% van de omzet in Antwerpen is Russische diamant. Het diamantbedrijf Alrosa is één van de twee grootste spelers wereldwijd dus het is moeilijk om hen te vermijden."

"Voor België is het een moeilijk dossier", aldus Reyniers. "Er gaan geruchten rond hoe actief België zich verzet tegen het op de sanctielijst plaatsen binnen de EU. België ontkent dat. Het heeft zich altijd geprofileerd als een voortrekker van ethische diamant. Wij vinden vooral dat België het voortouw zou moeten nemen en zich niet moet verschuilen achter een EU-standpunt."