Uit de Boekenkast: "Mijn vriend is vermoord omdat hij gay is"
- Nieuws
- Uit de Boekenkast: "Mijn vriend is vermoord omdat hij gay is"
In de serie 'Uit de Boekenkast' vertellen verschillende LHBTI-ers over de eerste keer dat ze hun seksuele of genderidentiteit herkenden in een film, boek, tv-serie of muzikale artiest. In de laatste aflevering, zangeres Shishani Vranckx en schrijver Bas Heijne; over de impact van een tv-serie, de moord op een vriend en de normaliteit van homo zijn.
Video niet beschikbaar
The L-word
'Jezelf kunnen herkennen in de karakters zoals die in The L-word was voor mij een verademing' vertelt Shishani in De Nieuws BV. De Amerikaanse serie uit 2004 werd vijf jaar later ook op de Nederlandse tv uitgezonden en ging over een groep lesbische vrouwen in Los Angeles. "Het was een weerspiegeling van heel veel prachtige, diverse vrouwen, ook met andere achtergronden."
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
De serie was erg belangrijk voor Shishani. "Het was belangrijk voor hoe ik me in mijn lichaam voelde en in de samenleving." Toen ze twee jaar later terugging naar haar geboorteland Namibië en als "de dood was om het daarover te hebben", voelde ze zich gesterkt door de momenten waarop ze samen met vrienden en vriendinnen naar The L-Word had gekeken. "Ik stond veel sterker in mijn schoenen toen ik, met mijn toenmalige vriendin, terugging naar Namibië. Daar was het voor mensen dan weer echt een shock dat ik zo open was."
Namibië
Shishani is een grote naam in Namibië waar ze zich ook uitspreekt, hoewel ze daar wel even mee gewacht heeft. "Toen ik net in de muziek-scene kwam heb ik er bewust voor gekozen om het niet als eerste ding voorop te zetten, omdat mensen je dan zien als gay en niet als artist. Toen ik me voor mijn gevoel gevestigd had kwam er in 2013 een groot artikel en op elk concert dat ik geef heb ik het erover. Ik ben onderdeel van alle pink parties, en wat er verder te doen is. Op die manier probeer ik bij te dragen." En dat is hard nodig.
Ondanks dat er in Namibië een sterke movement is voor LHBTI-rechten hoorde Shishani de meest verschrikkelijke verhalen die ook haar vrienden betroffen. "Vorig jaar heb ik een vriend verloren. Hij is vermoord omdat hij gay is. Hij is flamboyant, a beautiful young gay black man, en ze hebben hem doodgestoken. De politie heeft nog steeds niks daaraan gedaan. Ik heb een vriendin die door de politie is belaagd, ook daar wordt niks mee gedaan." Ze vertelt over corrective rapes, vrienden die zijn verkracht om te laten zien dat je "gewoon met een man moet zijn want wat je doet is verkeerd." Sishani probeert er wat aan te doen, haar steentje bij te dragen, terwijl ze ondertussen te maken heeft met twee realiteiten. Shishani: "Van in Amsterdam lekker met je vriendin vrij rond huppelen naar Namibië waar dit gewoon een daily reality is."
Mainstream
Toen Bas Heijne rond zijn zeventiende, in de jaren zeventig, het begin van de disco-tijd, aan zijn ouders vertelde dat hij homo was, kwam dat op een moment dat homoseksualiteit plotseling mainstream was geworden en het volgens Heijne niet meer een categorie apart was. "De wereld van de generatie voor mij, waar je nog moest aanbellen bij clubs, als je naar binnen wilde, werd plotseling heel open en heel populair, ook bij niet-homo's. Dus het was plotseling heel hip." In die tijd was ook de film Outrageous! (1977) erg populiar. "Craig Russell was even een kortstondig fenomeen, een travestiet die klassiek heel veel diva's nadeed, Marlene Dittrich, mensen die wij allemaal al een beetje vergeten zijn, die deed hij zo perfect na dat hij heel populair werd."
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Tegelijkertijd was het ook de tijd van homorechten-activist Harvey Milk die bekend staat als de eerste openlijke homoseksuele politicus uit de VS. In 2008 verscheen de film Milk over zijn leven die 2 oscars won. Deze twee films geven volgens Heijne een duidelijke contrast weer: "Outrageous! gaat over een man die angstig is om voor die travestie-act uit te komen en zich daardoor ook gediscrimineerd voelt binnen de homowereld. Het gaat over het recht op anders zijn. Hij heeft een vriendin die geestelijke problemen heeft en die vinden elkaar in 'je moet zijn wie je bent.' Maar Milk gaat juist niet over 'wij zijn marginaal en wij moeten in de marge elkaar vasthouden'. Milk gaat juist over wij zijn net als iedereen en wij willen in de maatschappij gewoon als volkomen normaal gezien worden."
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Fragiel
Hoe belangrijk is zo'n speech als die van Harvey Milk uit 1977 anno 2018 is? Heijne: "Het blijft altijd op een bepaalde manier fragiel. Dat zie je ook aan wat er in landen als Rusland gebeurt. Er is in sommige landen ook sprake van een backlash." Voor Heijne was en is een coming-out, het bekend maken, altijd iets volstrekt normaals geweest en nog steeds. "Ik heb ook nooit gedacht dat ik de enige was, maar op mijn zeventiende dacht ik: 'waar zijn ze?' Mijn moeder moest eraan wennen, maar die was er, bij wijze van spreken, na een maand aan gewend. Het was niet afkeurend ofzo. Ik beschouw het ook als iets volstrekt normaals, en dat betekent ook dat je er eigenlijk ook niet heel veel identiteit aan ontleend, althans in mijn geval. Alleen als de samenleving er steeds een probleem van gaat maken, dan moet je wel de barricade op."