Achtergrond
AVROTROS

Wat wilden de boeren op het Malieveld nou echt?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Wat wilden de boeren op het Malieveld nou echt?

Rijen dik stonden de tractoren van boze boeren op het Haagse Malieveld geparkeerd. Massaal werd er afgelopen dinsdag gehoor gegeven aan de oproep op naar Den Haag te komen om te protesteren. Maar tegen wat eigenlijk? ‘Ik vond het een uiting van frustratie en onmacht,’ betoogt prof. dr. Jan Douwe van der Ploeg, emeritus hoogleraar rurale sociologie aan de Wageningen Universiteit. ‘Terwijl, de boeren zijn een groep die zeer goed wordt gehoord en gewaardeerd en die ook financieel door de Nederlandse samenleving en door Europa wordt ondersteund. Waardering dus van alle kanten. Maar tegelijkertijd is er die grenzeloze frustratie en dat komt omdat boeren gevangen zitten in een ontwikkelingsmodel dat is vastgelopen’.

Boeren, burgers en buitenlui...

Grappige paradox

Frustratie dus. Over regelgeving, beeldvorming en politici die elke keer een ander beleid voorstaan. Maar de boeren zijn een van de weinige beroepsgroepen die structureel inkomenssubsidie krijgen. Hoe zit dat dan? Van der Ploeg hierover: ‘Nederland krijgt per jaar zo’n 750 miljoen euro aan Europese landbouwsubsidies. Dat komt gemiddeld neer op twintigduizend euro per boerenbedrijf. En dat is een grappige paradox, dit zijn de competitieve bedrijven, die kunnen de confrontatie op de wereldmarkt aan. Maar ze zijn wel afhankelijk van die inkomensondersteuning. De ironie is, de kleine bedrijven krijgen vrijwel niets’. Alles gaat dus naar de grote jongens. En de landbouwlobby in Europa is zo sterk, hier gaat voorlopig ook niets aan veranderen. Dat zouden dus blije boeren moeten zijn.

Minister

Dan blijft de vraag: waarom zijn die boeren zo boos? Ruim tweeduizend tractoren in Den Haag. Kan het zo zijn dat de boeren die daar stonden onderling ook erg verdeeld zijn. Van der Ploeg denkt van wel en dat begint al bij de Minister van Landbouw, Carola Schouten: ‘Alle tegenspraken die inherent zijn aan de Nederlandse landbouw die komen bij deze minister terug. Ze laat het schip doordenderen en elke keer stuit die op een grens. Deze keer is dat stikstof, de volgende keer zal het energieverbruik zijn.’ En ook al verdient een boer fors meer dan modaal, daar staan wel torenhoge schulden door forse investeringen tegenover. De totale schuld van de agrarische sector is volgens Van der Ploeg meer dan dertig miljard. ‘De sector is bijna het Griekenland van de Nederlandse economie’. En daar zijn ook de banken debet aan, met name de Rabobank. ‘Die doet aan greenwashing,’ aldus de Wageningse emeritus hoogleraar. ‘Om de Nederlandse landbouw heen wordt de illusie van duurzaamheid gecreëerd. Terwijl het in zich een ‘kaduuk’ systeem is, dat voorbij de grenzen van samenleving en natuur is gegroeid’.

Maar daar hebben we de boeren op het Malieveld niet over gehoord.

Ster advertentie
Ster advertentie