Wat doe je met overgebleven embryo's uit een IVF-traject?

"1 op de 6 mensen heeft moeite met zwanger worden en komt in een fertiliteitstraject terecht", vertelt Miriam van Kreij, initiatiefnemer van Miskraambegeleiding Nederland. Bij een IVF-traject worden eicellen uit de eierstokken gehaald en in een laboratorium bevrucht met een zaadcel. Zo ontstaat een embryo — een proces dat tienduizenden keren per jaar plaatsvindt. Soms wordt zo’n embryo teruggeplaatst in de baarmoeder, maar vaak blijven er ook embryo’s ‘over’.

Ouders kunnen er om verschillende redenen voor kiezen het IVF-traject te stoppen of uit te stellen. Soms is het gezin compleet na een succesvolle behandeling. In al die gevallen blijft er een embryo over. En wat gebeurt daar vervolgens mee?

Opties

Een overgebleven embryo wordt in ieder geval vijf jaar bewaard en op verzoek kan dit verlengd worden. Uiteindelijk komt er echter een moment waarop mensen een beslissing moeten nemen. De bekende opties zijn vernietigen, afstaan aan de wetenschap of doneren. Maar de mogelijkheid om de embryo op te halen wordt zelden genoemd. "Dat kan voor heel veel mensen heel waardevol zijn", legt Van Kreij uit. "Het kan voor mensen veel verschil maken in hun verwerkingsproces."

Ze benadrukt dat iedereen een ander gevoel heeft bij de embryo. "Voor de een doet het er toe en voor de ander is het een klompje cellen, en dat is ook oké", vertelt ze. En voor mensen die er veel bij voelen, kan het fijn zijn om de embryo bijvoorbeeld te kunnen begraven. "Ze kunnen dan afscheid nemen van die embryo's op een manier die bij hen past. Dat kan prettiger voelen dan te moeten kiezen voor bijvoorbeeld vernietigen", zegt ze.

Aanbieden

Hoewel ziekenhuizen de optie vaak wel hebben, bieden ze deze niet actief aan. "Mensen weten vaak niet dat het een optie is", vertelt Van Kreij. En dat terwijl ze denkt dat veel mensen hier gebruik van zouden maken "Ik hoor geregeld: had ik maar geweten dat dit kon." Ze denkt dat klinieken het vooral uit praktische overwegingen niet aanbieden. "Het kost tijd om mensen te ontvangen en de embryo's mee te geven. Dat vraagt een investering in iets wat medisch gezien niet noodzakelijk is", zegt ze.

Van Kreij heeft een praktische checklist ontwikkeld die handvatten biedt als ouders ervoor kiezen de embryo's op te halen uit het ziekenhuis. Hiermee hoopt ze dat meer mensen deze keuze overwegen.