Levenslessen van Bibian Mentel: 'Ga jouw passie achterna, dan ben je de beste versie van jezelf'

"Lang zal hij leven in de gloria", de deur opent en Bibian Mentel begint bescheiden doch enthousiast te zingen voor de jarige Patrick Lodiers. "We hoorden het pas laat dus het cadeautje krijg je opgestuurd." Een paar dagen later zou haar boek Leef bij Lodiers op de deurmat ploffen.

Op de vraag of ze het confronterend vindt om 'Lang zal hij leven' te zingen, antwoordt de snowboardster resoluut, "nee, dat vind ik alleen maar mooi. Ik weet nog toen ik 42 werd, fietste ik met mijn zoontje naar school, het was een prachtig mooi weer, de zon scheen door de bomen. En toen dacht ik, ah, weer een jaar gehaald. Bekijk het van de andere kant."

Op de verjaardag van Mentel wordt gewoon het verjaardagslied gezongen. "Natuurlijk", zegt Edwin. "Maar wat is lang? Dat weten we alleen niet."

Levenslessen van Bibian Mentel

"Focus op de dingen die wel mogelijk zijn in plaats van de onmogelijkheden", is een van de levenslessen die Mentel meegeeft in lezingen die zij en haar man geven. "Dus wat ik zelf doe, bijvoorbeeld met een verjaardag, is niet denken van 'jeetje, ik ben al 48 geworden dit jaar'. Nee ik denk van, 'jeetje ik heb alweer een jaar gered'. Dat is een wijsheid die we altijd meegeven."

Een andere wijsheid die Mentel altijd meegeeft is 'verzamel herinneringen in plaats van bezittingen'. "Als iemand op zijn sterfbed ligt en je vraagt wat het mooiste was in zijn leven, dan gaat die echt niet vertellen over die mooie auto die die ooit heeft kunnen kopen. Nee, dan vertelt die over dingen die die heeft meegemaakt met zijn kinderen of zijn familie of zijn gezin."

"Mensen zijn tegenwoordig veel gefocust op dat mooie huis, die dure auto, en vergeten gewoon dat eigenlijk juist die hele kleine dingen zo belangrijk zijn", zegt Mentel. Volgens haar moeten mensen daar af en toe aan herinnerd worden. "De afgelopen jaren is het zo goed gegaan in Nederland en het moest altijd meer. Een groter huis, een duurdere auto. Terwijl ik soms wel eens denk; de zon schijnt buiten en er zit een roodborstje bij ons in de boom voor het raam, en daar kan ik dan zo van genieten. Dat zijn volgens mij de dingen waar het om gaat."

In topsport draait het wel over sneller, beter en verder. "Ik wilde altijd groeien", zegt Mentel. "Toen ik nog valide snowboardde vroeg iemand mij wanneer ik zou stoppen. 'Als ik geen progressie meer maak', zei ik toen. Dan wordt het saai."

Hoe hou je progressie?

Lichamelijk gaat de paralympiër achteruit, hoe houdt ze dan toch de progressie? "Om telkens een doel te stellen dat in mijn mogelijkheden ligt om te halen", antwoordt Mentel. Als voorbeeld geeft ze het doel om met de rollator de dokterskamer binnen te lopen. "Om mezelf uit te blijven dagen en te zorgen dat ik niet aftakel ook. Want het is heel makkelijk om in die stoel te blijven zitten en niet meer die benen te trainen." Zolang Mentel progressie voelt, blijft ze haar doel nastreven.

"Het enige wat ik denk als ik hoor dat er slecht nieuws is, is: maar wat kan er dan wel en wat gaan we eraan doen", zegt Mentel. Dat heeft altijd in haar gezeten, ook voordat ze ziek werd. "Ik heb van mijn moeder meegekregen dat het glas altijd halfvol zat. En ze zei altijd, achter de wolken schijnt de zon."

Mentel: "Wat ik van huis uit mee heb gekregen is dat, tuurlijk mogen we rouwen en verdrietig zijn om bepaalde situaties, maar daar zet ik wel een stop op. We kunnen echt wel een potje janken met z'n tweeën, en dan na een uurtje zeggen we van, het is eruit, we gaan weer, schouders eronder en morgen is er weer een nieuwe dag."

Geen angst voor de dood

"Veel mensen vragen zich af hoe Bieb zo positief in het leven staat ondanks dat ze de dood op schoot heeft zitten", vertelt haar man Edwin. "We dachten voorafgaand aan een lezing na over hoe we dat het beste onder woorden kunnen brengen."

"Toen zag ik in de cijfers dat in Europa alleen 5000 mensen jaarlijks doodgaan, door een auto ongeluk of aan een hartinfarct bijvoorbeeld, die 's morgens blij en gezond opstonden. Die staan niet op met de angst voor de dood. De kans dat Bibian dit jaar (2020) zou sterven aan kanker is kleiner dan dat ze dood zou gaan aan iets anders. Wij denken niet in jaren, want dan weten we dat er een tijd komt dat ze dood zal gaan aan kanker."

'Het leven kan zo mooi zijn'

Kortom: je leeft niet één keer, je leeft elke dag. "Het leven kan zo mooi zijn als je maar blijft leven. Blijf die passie achterna gaan, blijf de dingen doen die je leuk vindt, waarvan je droomt. Ik geloof er heilig in dat op het moment dat je dat doet, dat je er goed in gaat worden. Of in ieder geval, dan ben je de beste versie van jezelf. Beter dan dat wordt het niet."

Maandagmiddag overleed de drievoudig Paralympisch kampioene op 48-jarige leeftijd.