MH17-monument: 'Een boom in ruil voor je kind'

Zondagnacht heeft ze nauwelijks een oog dicht gedaan. Hoe dichter deze maandag dichterbij kwam, hoe slechter ze sliep, hoe onrustiger ze werd. Ze had nog wel haar zoon en schoondochter welterusten gezegd. Zoals ze elke avond doet sinds die 17e juli, drie jaar geleden. Als ze vroeger hoorde dat iemand zoiets deed, dacht Seline Frederiksz: 'wat een idioot. Een dode gedag zeggen'. En toch doet ze het nu zelf ook. "Sinds de ramp van MH17 vind ik eigenlijk helemaal niks meer gek."

De Rotterdamse Seline Frederiksz vertelde er maandagochtend over in het NOS Radio 1 Journaal. Drie jaar geleden verloor ze haar zoon Bryce en aanstaande schoondochter Daisy. Ze waren onderweg voor een vakantie van vier weken in Indonesië toen het vliegtuig boven Oekraïne werd neergeschoten. Alle inzittenden, onder wie 196 Nederlanders, kwamen om het leven.

Frederiksz was maandag in Vijfhuizen aanwezig bij de officiële opening en herdenking van het monument ter nagedachtenis aan de 298 slachtoffers van de MH17-ramp. Onder de aanwezigen meer nabestaanden (ook uit het buitenland) en premier Rutte. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima openden het monument.

Het gedenkteken staat in het midden van het bos en heeft de vorm van een oog dat opkijkt. In de iris zijn de namen van de slachtoffers gegraveerd. Het bomenlint is uitgevoerd door landschapsarchitect Robbert de Koning. Het gedenkteken is gemaakt door kunstenaar Ronald A. Westerhuis (Luister en lees hier het gesprek met Ronald Westerhuis in het programma Kunststof). In maart plantte Seline Frederiksz er een boom voor haar zoon en schoondochter. "Ik dacht, ik plant een boom en dat is het. Maar er kwamen onverwacht enorm veel emoties boven tijdens dat planten. Het voelde alsof ik mijn kind inruilde voor een boom."

Hoewel dus pijnlijk en confronterend, is ze er toch bij. "Het is een heel heftige dag, al weken ben ik alleen daar nog maar mee bezig. Je herbeleeft alles." Of het monument haar enige troost kan bieden weet ze nog niet. "Mijn gevoel ligt er nog niet bij. Misschien komt het nog misschien niet. De bomen moeten ook nog groeien."

Alle dagen staan bij haar nu in het teken van die 17e juli. Zondag was ze nog bij een stil protest, in Den Haag. Tegenover de ambassade van Rusland werd een bankje geplaatst. Met daarop de volgende tekst:

Het is volgens Seline Frederiksz een vredelievende daad van verzet. Die voortkomt uit een gevoel van boosheid rond de voortgang van het onderzoek. "Het duurt lang, erg lang. Ons geduld wordt heel erg op de proef gesteld." De frustratie richt zich bij haar vooral op de houding van Rusland. "Die werken niet mee en weigeren hun verantwoordelijkheid te nemen". Recent sprak ze premier Rutte er nog eens op aan. Ze zou willen dat alle betrokken landen en de EU gezamenlijk een vuist maken. "Want alleen zo kun je de druk opvoeren", denkt ze. Volgens haar reageerde Rutte uiterst terughoudend op haar voorstel. "Hij wil absoluut niet dat de indruk gewekt wordt dat zij zich met het onderzoek bemoeien. Daarom is hij zo voorzichtig." Met het plaatsen van het bankje hopen de demonstranten, onder wie dus Frederiksz, dat een van de medewerkers van de ambassade tijdens de pauze even langs loopt, de tekst bekijkt en erover na gaat denken.

Nabestaanden

De band is hecht onder de nabestaanden. Ze kennen elkaar inmiddels heel goed. "We delen ons verdriet. Iedereen kent elkaars pijn. Er wordt veel geknuffeld vandaag." Het moeilijkste moment vindt ze wanneer alle namen van de slachtoffers hardop worden voorgelezen. Iedereen noemt de namen van hun eigen overleden familielid, vriend of kennis. Maandag gebeurde dat iets voor 15.00 uur, precies op het moment dat het vliegtuig neerstortte. Seline Frederiksz slikt even in haar gesprek met presentator Jurgen van den Berg, herpakt zich en zegt dan: "Dat we de namen voorlezen is voor mij heel belangrijk. Dan ben ik echt bij ze in de lucht."

Nadat de herdenking voorbij was ging ze gewoon terug naar huis. Daar wachtten familie en vrienden en gingen ze eten samen. En voor het slapen deed ze weer haar dagelijkse ritueel waar Seline Frederiksz. Ze loopt dan even naar de kamer van Bryce en Daisy en zegt dan even hardop 'gewoon welterusten.'

17 juli 2014: Bryce en Daisy op weg naar vier weken vakantie Indonesië

Seline Frederiksz: “Je hoort weleens dat moeders opeens schrikken of het gewoon voelen. Ik niet, dat vind ik nog steeds raar. Ik stond vrolijk op een barbecue van mijn werk met mijn telefoon op stil. Pas na anderhalf uur lukte het mijn dochter om me te bereiken, via mijn collega. Ik weet nog dat die zei dat er telefoon voor me was. Ik was net aan het opscheppen, ik zie de tomaatjes nog op mijn bord rollen. Dit kan maar twee dingen betekenen, dacht ik: óf mijn man Rob heeft een hartaanval gehad óf Bryce en Daisy zijn neergestort. Mijn dochter kon niet praten en gaf de telefoon aan mijn man. Toen ik hem hoorde schreeuwen, wist ik dat het waar was. Bryce en Daisy waren omgekomen.” - Libelle