Moeten jihadisten bij verstek worden berecht?

De zaak werd eerder al drie maanden uitgesteld, omdat de verdachten volgens de Rotterdamse rechtbank niet genoeg tijd hebben gekregen om hun verdediging voor te bereiden. Vandaag gaat de zaak verder, maar zonder de verdachten. Zij zitten, zo wordt aangenomen, nog in IS-gebied.

Interview Maroane B.

Vandaag stond er een artikel in De Telegraaf, waarin de Arnhemse rapper Maroane B., één van de verdachten, zijn verhaal deed. Maroane B. zou op dit moment nog in Syrië zitten. In dit artikel zegt Maroane B. onder andere: “Dat ik bij IS ben is duidelijk, maar hebben ze bewijs dat ik meevecht? Nee.” Ook zegt hij dat hij emotieloos aan de zijlijn toe zou kijken als Nederland getroffen wordt door een terroristische aanslag.

Artikel Telegraaf

Volgens advocaat Pestman, die verschillende vermeende jihadisten heeft bijgestaan, moeten we niet te veel waarde hechten aan dit artikel, omdat Maroane B. via Facebook geïnterviewd is. Volgens Pestman is het maar de vraag of dit Maroane B. echt is en daarnaast zegt hij “Je kunt er niet zomaar vanuit gaan dat wat op Facebook staat waar is. Zelfs niet als het uit de mond komt van de persoon zelf.”

Als we wel aannemen dat wat er in het artikel staat waar is, is er volgens Pestman iets anders waar we naar moeten kijken. Maroane B. zou namelijk gezegd hebben dat hij aanwezig had willen zijn vandaag. “En als hij dat gedaan heeft, heeft hij dus ook niet vrijwillig afstand gedaan van zijn recht om aanwezig te zijn. Dus dan kun je hem ook niet zomaar berechten maar moet je hem in de gelegenheid stellen om dat proces bij te wonen. Maar die gelegenheid wordt niet aan iedereen gegeven.” Dit is dan ook de kern van het bezwaar van Pestman tegen het proces van vandaag.

Volgens Pestman kunnen de verdachten die in IS-gebied zitten daar niet zomaar weg: “Het is makkelijker er te komen dan te vertrekken.”

‘Geen enkele noodzaak om jihadisten nu te berechten’

Berechten bij verstek is volgens Pestman niet nodig. “Als er genoeg bewijs is om die mensen te veroordelen zal er ook zeker genoeg bewijs zijn als die mensen naar Europa komen.” Volgens Pestman kun je ze dan in voorlopige hechtenis nemen en vervolgens berechten. “Het is dus helemaal niet nodig om dat nu op deze manier te doen. Er is geen enkele juridische of maatschappelijke noodzaak om hen nu te berechten. Als je dat wilt doen, dan kan dat ook gewoon als ze voet op Nederlandse bodem zetten.”

Jihadisten structureel vervolgen

Terrorisme officier van het Openbaar Ministerie, Ferry van Veghel, wil dat jihadisten structureel vervolgd worden voor hun deelname aan IS. Hij wil niet wachten totdat mensen terugkomen. “Als mensen dan terugkomen ligt er al een vonnis en kunnen ze meteen naar de gevangenis.”

Zijn andere argument is puur principieel “want dit zijn mensen die zich bijna onaantastbaar achten, omdat ze heel ver weg de meest gruwelijke misdrijven plegen. Wij willen duidelijk laten zien dat de rechtstaat geen afstand heeft genomen.”

Volgens Pestman zitten er juist risico’s aan zo’n strategie. “Je loopt het risico dat zo’n iemand wordt vrijgesproken en dan kun je ze dus niet direct oppakken als ze naar Nederland komen.” Ook is er het risico dat het Europese Hof in Straatsburg dat niet goed vindt. Zij zouden veel moeite hebben met bij verstek berechten. “In Nederland bevinden wij ons in dat opzicht in een uitzonderingspositie. Er zijn heel weinig landen die het zo gemakkelijk maken om mensen bij verstek te veroordelen. Nederland is laatst ook al door hen op de vingers getikt.”

Voor de bühne

Tot slot zegt Pestman over berechten bij verstek in deze zaak: “Er is geen juridisch argument te bedenken om dit te doen en praktisch is er geen enkele noodzaak. Het signaal dat het af zou moeten geven, snap ik niet. Want ik denk niet dat dit bij iedereen even goed aankomt. Het is puur voor de bühne dat het OM dit doet.”