Achtergrond

'De wereld is beter af als we meer gaan filosoferen'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. 'De wereld is beter af als we meer gaan filosoferen'

[EO] In haar nieuwe boek 'Kinderlogica' beschrijft Sabine Wassenberg hoe het filosoferen met basisschoolkinderen hen kan helpen kritische burgers te worden. Bij Langs de Lijn En Omstreken legt de filosofe uit wat ze daarmee bedoelt én wat wij daarvan kunnen leren. "De wereld is echt beter af als we wat meer gaan filosoferen met elkaar."

Sabine Wassenberg over filosoferen

Als je kind op school zit in Amsterdam zou het maar zo kunnen dat Sabine Wassenberg les komt geven aan je zoon of dochter. De subsidie voor haar project komt namelijk uit het budget van stadsdeel West en de afgelopen tien jaar is daar gretig gebruik van gemaakt.

De aanleiding voor Sabine Wassenberg om deze vorm van onderwijs te geven was de moord op Theo van Gogh. "Gemeenten, ambtenaren, eigenlijk iedereen vroeg zich af: hoe kunnen we radicalisering voorkomen? Dan kijk je snel naar de jeugd, want die zijn nog makkelijk bij te sturen." Door de kinderen aan het denken te zetten, kunnen ze kritischer worden en kan radicalisering minder snel plaats gaan vinden, is de gedachtegang. "Je creëert met filosoferen als het ware 'zelfdenkers' en dwingt ze zelfstandig na te denken. Niet als makke lammetjes achter elkaar aan lopen, maar juist zelf keuzes maken."

De eerste stap in de colleges van Wassenberg is het waarheidsspel, waarbij de kinderen uitgedaagd worden om met een absolute waarheid te komen. Soms is die waarheid echter minder absoluut dan gedacht, zo merkten ook Robbert Meeder en Renze Klamer die met Sabine het spel speelden.

Kinderen stellen bijzondere vragen, zegt Wassenberg. "Hoe kan het dat het universum is ontstaan? Door de Big Bang Theorie? Nog steeds een mysterie hoe uit niets iets is ontstaan. Hoe is de wereld ontstaan? Hoe het leven? Maar ook: waar komt haar vandaan? Waarom hebben we twee ogen? Waarom is de lucht blauw? Bij kinderen is het de oorspronkelijke verwondering waar ze zich op richten."

Stap twee voor de kinderen is dat hun kritische houding ook wat anders van hen gaat vragen. Ze moeten verschillen in de klas leren accepteren en dus ook accepteren dat iemand een andere mening heeft. "Ongeacht afkomst of identiteit moeten ze beseffen: ik heb een mening, gebaseerd op argumenten, maar iemand anders kan er weer anders over denken."

Van de manier waarop de kinderen met de filosofielessen omgaan valt ook voor volwassenen veel te leren volgen Wassenberg. "De wereld is echt beter af als we wat meer gaan filosoferen met elkaar."

Ster advertentie
Ster advertentie