'Laagopgeleide eerder met pensioen? Slechts 50% van de laagopgeleide ouderen werkt überhaupt!'

Onderzoekers van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) deden gisteren een voorstel om dat op te lossen. Hoe lager je opleiding, hoe korter je door moet werken. Dat zou eerlijker zijn omdat laagopgeleiden gemiddeld eerder beginnen met werken, fysiek zwaarder werk doen en eerder sterven.

Probleem per bedrijfstak

Coen van der Veer, penningmeester bij de FNV, trapt af: "Ik heb jarenlang onderhandelingen gevoerd in de bouwsector en cijfers geven aan dat werknemers 6 jaar eerder sterven, er is een relatie tussen opleidingsniveau en overlevingskansen, dat zie ik wel, maar ik vind dat we het probleem per bedrijfstak moeten oplossen."

Op de vraag dat het nu toch al mogelijk is om afspraken te maken binnen een cao, reageert de FNV-bestuurder. "Daar staan in feite boetes op. Als je op sectorniveau afspraken maakt dan moet je daar nu heffingen over betalen. Dan betaal je bijvoorbeeld 200% en dat maakt het onbetaalbaar. Zelfs als het gaat om wat lagere lonen."

Op latere leeftijd een andere baan

Ook Fieke van der Lecq, hoogleraar pensioenmarkten aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is het niet eens met de stelling. Ze vertelt: "Er zijn net zo goed hoogopgeleiden met zwaar werk, zoals artsen. Er zijn ook hoogopgeleiden met een laag inkomen. Die op latere leeftijd wat anders zijn gaan doen."

De hoogleraar vindt dat we voor een belangrijke opgave staan. "We zouden werknemers met een zwaar beroep ook kunnen helpen om op middelbare leeftijd aan een nieuwe, minder zware baan te komen. Zodat werknemers op een fatsoenlijke manier de eindstreep kunnen halen."

Laagopgeleiden vinden moeilijk een baan

Volgens onderzoeker aan de Universiteit Maastricht, Raymond Montizaan is de groep laagopgeleide ouderen veel minder groot dan we denken: "Van alle mensen tussen de 55 en 65 oud werkt slechts 50 procent." De arbeidsparticipatie van laagopgeleiden is dus al laag. De onderzoeker verwacht dat het probleem in de toekomst alleen maar groter zal worden.

"Het opleidingsniveau is aan het stijgen, laagopgeleiden hebben meer moeite om een baan te vinden, en het wordt voor hen steeds lastiger om mee te kunnen met de maatschappij", zegt Montizaan.