Cultuur & Media
VPRO

Carine Crutzen: ‘Toen ik stopte met vechten kreeg ik weer controle terug’

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Carine Crutzen: ‘Toen ik stopte met vechten kreeg ik weer controle terug’

Ze speelde veel rollen in series, films en op het toneel. En nu brengt ze het boek Uit het zuiden uit. Want na de dood van haar moeder trok iets haar terug naar de plek waar ze vandaan komt: het zuiden. Om precies te zijn: Zuid-Limburg. Ze vertelt over haar herinneringen en haar boek in Nooit Meer Slapen.

Het opschrijven van moeilijke herinneringen

"Toen mijn ouders overleden, kwamen de herinneringen weer boven. Ik moest die herinneringen opschrijven, uit mijn hoofd schrijven", vertelt Carine Crutzen. Dit was niet altijd makkelijk.

Ze houdt van weemoed. "Ik ben best melancholisch", vertelt ze. Maar een tijdlang ging het echt niet goed. Ze was depressief: alles koste moeite, was zwaar. "Ik vond het belangrijk om dat ook op te schrijven. Je voelt je ontzettend alleen dan. Ik hoop met mijn boek ook troost te kunnen geven."

Quote

Mijn troostgedachte was: er is een uitweg

Carine Crutzen

Ook herinneringen aan haar depressie deelt ze in haar boek, Uit het zuiden: "Ik zag geen uitweg meer uit het ongelukkige, uitputtende, vreselijke gevoel. Het was een zware, angstige bal in mijn lichaam. Dit moest stoppen. Ik wilde dat dit ophield, maar ik wist niet hoe." Toen ze zich realiseerde dat er een uitweg was, en toen ze eenmaal durfde uit te spreken dat het niet goed ging, werd haar angst minder. "Ik sloot mezelf niet langer op."

Het is een continue strijd, een continu proces, vertelt ze. Ze kan niet alles doen wat ze misschien wel zou willen. "Ik moet gewoon niet naar concerten en evenementen met veel mensen. Dus dat doe ik dan ook gewoon niet. Er zit een soort waker in mij, die oplet. Ik heb geleerd een grens te herkennen: dat ik nu mezelf niet te veel moet weggeven, dat ik alleen moet zijn."

Toneelspelen en complexiteit

Zowel schrijven als toneelspelen ziet ze als een zoektocht. "Dat is veel interessanter. Je moet nooit het resultaat spelen. Ik wil de zoektocht en de poging laten zien. Bijvoorbeeld een alcoholist die probeert houvast te vinden en zich probeert overeind te houden, en net zo lang zal doen alsof er niets aan de hand is."

Ze gelooft dat iemand altijd complex is, en ze gaat op zoek naar de bron of kern. Ze wil alle complexiteit en tegenstrijdigheden laten zien, tegelijkertijd.

"Als het aan de buitenkant lijkt of iemand het goed op een rijtje – die heeft geld, een leuk huis, en een man en bla bla bla – dan denk ik, daar klopt iets niet. Daar zit iets. Mensen zijn niet alleen maar gelukkig of ongelukkig, er zit altijd een tegenkant aan."

Fictie of feit?

Het boek van Carine Crutzen is deels autobiografisch. "Het is altijd autobiografisch als je schrijft, al is het de manier waarop je woorden kiest. Je haalt altijd dingen uit jezelf en uit je omgeving." Ze koos ervoor om geen bestaande namen te gebruiken, ze wilde het universeel houden. Wel schrijft ze vanuit de ik-vorm: "Ik wilde het heel persoonlijk laten zijn."

"Het schrijven was geen rouwverwerking voor mezelf alleen. Het boek is voor lezers, voor iedereen. Ik wilde waarde geven om hetgeen waar het om gaat in het leven. Hoe persoonlijker ik mijn verhaal beschrijf, hoe meer mensen zelf kunnen associëren en hun emoties en beelden te krijgen."

Actrice en schrijver Carine Crutzen over haar nieuwe boek 'Uit het zuiden'

Meer kunst en cultuur?

Nooit Meer Slapen is hét cultuurprogramma van de VPRO. Elke maandag- tot en met vrijdagnacht tussen 00.00 en 02.00 uur hoor je diepgravende gesprekken over cultuur, literatuur, film, muziek, theater en kunst op NPO Radio 1. Terugluisteren? Dat kan via de podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie