'Bij een kerk mag volgens de wet niet zomaar ingegrepen worden'

Volle kerkbanken, agressie en geweld tegen journalisten – er is veel verontwaardiging rondom kerken op Urk en in Krimpen aan de IJssel die hun deuren weer openden en daarbij vrijwel alle coronaregels schrapten. Media die daar verslag van deden kregen te maken met agressie waarbij de politie niet ingreep om 'escalatie te voorkomen'. De 35-jarige Urker die een verslaggever van PowNed aanreed is inmiddels aangehouden. De twee mannen die de verslaggever schopten, zijn voor zover bekend nog niet aangehouden.

"De grondwet geeft behoorlijk veel ruimte om de godsdienst te belijden, maar dat moet wel binnen de kaders van de Nederlandse wet", zegt advocaat en kerkrechtdeskundige Teunis van Kooten. "Onder het mom van geloof mag je geen misdrijven plegen, maar door de scheiding van kerk en staat mag niet zomaar ingegrepen worden." Zo mag de politie niet zomaar bij een dienst naar binnen stappen om te controleren.

Coronawet

Als de overheid wel het recht had willen hebben om kerken te sluiten vanwege de pandemie, had dat bijvoorbeeld meegenomen moeten worden in de coronawet. Dat is niet het geval. Dan nog was het juridisch gezien ingewikkeld geweest om daadwerkelijk tot sluiting over te gaan, legt Van Kooten uit.

"In principe had dat gekund, dit meenemen in de coronawet. Maar je hebt ook nog te maken met internationaal recht en daarin is godsdienstvrijheid een vrij wezenlijk grondrecht", gaat Van Kooten verder.

Noodzakelijkheid

Er is een noodzakelijkheidsvereiste om dat recht te beperken. "Is er een noodzaak om dat te doen? Houden kerken zich daadwerkelijk niet voldoende aan de coronaregels?" In hoeverre regels nog wel nageleefd worden achter de deuren van deze kerken is onbekend. Wel was op beelden te zien dat mensen zonder mondkapjes de kerk binnengingen.

Van Kooten ziet afgelopen zondag als "een incident". Volgens de advocaat is het verstandig als burgemeesters nog eens met de gemeenschappen gaan praten zodat men zich weer aan de regels houdt. "Probeer met overleg de kerken wat meer in de pas te laten lopen."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.