Hoe stemmen mensen met een beperking?

Willen ze stemmen?

Daar is Wondolleck duidelijk over: ja. "Het is zo dat naarmate de beperking ernstiger is, de opkomst lager is", zegt de bestuurder. "Maar het mooie van Pameijer is dat wij niet groepsgewijs denken maar heel individu-gericht. Je ziet toch dat heel veel mensen ontzettend gemotiveerd zijn hun stem te laten horen. En natuurlijk met name op de zaken als gezondheidszorg, en hoe daarmee wordt omgegaan."

"We reageren ook op vragen van cliënten als ze het interessant vinden om meer over onze lokale politiek te weten", vervolgt Wondolleck. "Dan worden er verkiezingsbijeenkomsten gehouden, en dat is heel leuk om te zien. Het is ook fantastisch om vast te stellen dat de politiek serieus op de uitnodigingen van onze cliënten ingaat en daar hele zinvolle mooie discussies uit komen."

Volgens Wondolleck zijn er ook nog enorme variaties in de mate waarin mensen beperkingen hebben, zowel lichamelijk en geestelijk. En dus is het helaas zo dat niet alle mensen met een beperking überhaupt in staat zijn om te stemmen. Hoe zit het bijvoorbeeld met mensen met het Syndroom van Down?

‘Dan maar geen stem’

Zowel mensen met een lichamelijke als een geestelijke beperking kunnen bij het stemmen begeleid worden. Wondolleck: "Je hebt twee manieren van begeleiding. Mensen met een lichamelijke handicap worden begeleid tot in het stemhokje. Ik denk dat het geen goed idee is om zelfs maar in de schijn te wekken dat degene die het stemhokje in gaat met iemand anders de hand stuurt."

Maar wat gebeurt er in de ernstige gevallen? Wanneer iemand écht niet zelf in staat is te stemmen? Wondolleck: "Ik denk dat dan de wet gevolgd moet worden en zeggen: ja het mag gewoon niet. Het kan niet anders. Dan maar geen stem. Want als organisatie kan je integriteit dan ter discussie komen. Het is vergezocht, maar zo is het."

Moeten ze kunnen stemmen?

Sinds 2008 is in de wet bepaald dat iedereen van 18 jaar en ouder mag stemmen. Het is geen fijne vraag om te moeten stellen, maar presentator Carl-Johan de Zwart deed het: moeten mensen met een beperking überhaupt kunnen stemmen? Kunnen zij een weloverwogen beslissing maken tijdens de verkiezingen? Wondolleck begrijpt de overweging, maar vind het heel belangrijk dat ze kunnen stemmen: "Je kan ervan uitgaan dat mensen die gaan stemmen en willen stemmen daar uitdrukkelijk ideeën over hebben. Ik vind dat heel goed."

"Waar het om gaat is: willen ze zelf?", vervolgt Wondolleck. "Naarmate de beperking erger is, hebben de mensen die wil ook niet. Daarom zie je ook dat maar de helft van de mensen met een beperking er gebruik van maakt. Maar je kan aannemen dat die helft ook weet waar ze mee bezig zijn, ondanks de beperking. Pameijer gaat tot aan het randje om te kijken wat mensen wél kunnen, en dat is wat mij in deze belangrijke organisatie aanspreekt."

Beluister het gesprek hier terug: