Een DNA-thuistest geeft geen antwoord op erfelijke ziektes

Steeds meer mensen doen een DNA-thuistest

Sinds drie jaar merkt Roy Haan dat de vraag naar een DNA-thuistest stijgt. De test kun je gemakkelijk online bestellen, anoniem, en je krijgt een buisje thuis gestuurd waar je in spuugt. Dit buisje stuur je vervolgens retour en wordt daarna geanalyseerd in een ziekenhuis laboratorium. Op basis van de uitkomst van de analyse krijg je, anoniem, via een app of pdf bestand een overzicht met je aanleg voor diverse grote volksziekten, maar ook een overzicht van de medicijn gevoeligheid.

Darmkanker, hart- en vaatziekten zijn ziektes waarbij het DNA uitwijst of je daar een grote genetische aanleg voor hebt of een kleinere. Haan: ''Des te groter je aanleg voor iets is, des te relevanter het kan zijn om daar rekening mee te houden met betrekking tot vroege opsporing. Of in de vorm van levensstijl gedragingen, om je levensstijl preventief aan te passen.''

De betekenis van de cijfers is belangrijk

Marc van Mil snapt dat veel mensen een DNA-test bestellen. ''Het geeft een gevoel van controle, misschien zelfs een gevoel van 'als ik het niet doe, mis ik misschien iets'. Het is alleen de vraag of je dié informatie ook echt krijgt door een DNA-test te doen. We krijgen testen die suggereren iets te zeggen of je wel of niet een bepaalde ziekte krijgt.''

Zelf heeft Van Mil ook een DNA-thuistest gedaan, daaruit bleek dat hij een gemiddeld profiel heeft. Maar toen hij het overzicht in eerste instantie bekeek bleek zijn kans op reuma met 62% verhoogd te zijn. Van Mil schrok niet, ''Ik ging meteen kijken ten opzichte van wat mijn kans op reuma verhoogd was. Dan blijkt dat je met mijn leeftijd en geslacht 5,6% kans op reuma hebt en bij mij zou dat dan 9,1% zijn, op basis van mijn DNA. Toen dacht ik toch bij mezelf, ernstige zorgen hoef ik me niet te maken en zo geldt het voor veel van dit soort metingen.''

Haan geeft ook aan dat het belangrijk is dat je inzicht krijgt in je relatieve verhogingen en ook weet wat dat betekent. ''Van de twintig aandoeningen zijn er een paar die pieken eruit en dat zijn juist de aandoeningen waar je met je levensstijl iets tegen kunt doen. Vaak zijn het zaken die mensen al wel kennen, maar aan de hand van een DNA rapport kunnen we dat in een persoonlijke volgorde zetten.''

Twee variaties

Volgens Van Mil is het belangrijk om te weten dat je naar twee dingen kunt kijken in het DNA. ''Je kunt kijken naar variatie, waarin jij een beetje verschilt van mij. Maar er zijn ook mensen die hebben mutaties in hun DNA, dat zijn gevaarlijke veranderingen die je kans op ziektes heel erg verhogen. Het feit dat mensen zich daar niet van bewust zijn, dat maakt al dat je over DNA testen een gesprek kunt hebben wat kan wel en niet. Bij de test van meneer Haan zijn deze twee dingen met elkaar vermengt geraakt en daar zitten ziektes in waar we erfelijke varianten van kennen.''

Wat volgens Haan belangrijk is bij een publieke DNA-test is dat het iets toevoegt aan wat de huidige medische wetenschap geeft. De DNA-test geeft geen antwoord op erfelijke ziektes. Haan: ''Normaal gesproken gaan mensen niet naar de huisarts om zich op een gen te laten testen, tenzij er iets specifieks in de familie zit.''

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.