Opinie & Commentaar

Column: Barre tijden voor het populisme

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Column: Barre tijden voor het populisme

[EO] Het is een slecht seizoen voor de populistische medemens. Heb je de afgelopen decennia hard gewerkt om politiek een vuist te kunnen maken, smelt als je werk als sneeuw voor de zon.

Binnen enkele maanden is de populistische revolutie, uitgeroepen door politiek avonturiers als Nigel Farage, Geert Wilders en Marine Le Pen, op sterven na dood. En wie hebben we daar voor te danken? De twee enige successen die de Westerse populisten hebben weten te scoren: Trump en Brexit. We zijn er zo van geschrokken dat we spoorslags collectief bij zinnen komen en het politieke midden opzoeken.

Ga maar na. De Amerikanen krabben zich al maanden hard op het hoofd om van hun clowneske president af te komen. De rest van de wereld balanceert tussen afschuw om zoveel lompe domheid enerzijds en nauwelijks verholen plezier om zoveel electorale domheid. De Britten hebben weliswaar voor een Brexit gekozen, maar de arrogante premier Theresa May is door een zelf georkestreerde verkiezing gedwongen samen te werken met een Noord-Ierse variant van onze SGP. Labour heeft fors gewonnen. En de UKIP van Farage is gedecimeerd.

Groot-Britannië is niet de enige plek waar de populistische revolutie lijkt te zijn gestopt. In Nederland was het bij de Tweede Kamerverkiezingen de VVD die de grootste werd (en niet de PVV zoals gevreesd). In Frankrijk hebben de kiezers tweemaal kort na elkaar gestemd voor een linkse president en zijn partij. Le Pen heeft het nakijken. In Italië is de populistische Vijf Sterrenbeweging ook afgestraft. Ook Beppe Grillo heeft het nakijken. En de Duitse verkiezingen moeten nog komen, maar de peilingen voorspellen een grote winst voor de 'Eurofiele' partijen. Alternative für Deutschland lijkt het nakijken te hebben.

Misschien moeten we de Britten en de Amerikanen gewoon heel erg dankbaar zijn. Dankzij hun afschrikwekkend voorbeeld zijn we massaal bij zinnen gekomen. Te lang dachten de Europeanen dat het wel los zou lopen met de gevolgen van een populistische regering. Te lang dachten we dat het wel grappig was zo’n clown als premier of president. Tot de naakte realiteit bewees dat idioten met macht nog enger zijn dan zonder macht. Paradoxaal genoeg betekent de Brexit dus de redding voor de Europese Unie. We zien wat het alternatief is.

En Groot-Britannië? Ach, over zes jaar bestaat dat alleen nog uit Engeland en Wales. De Schotten hebben zich onafhankelijk verklaard en zijn al lang lid van de Europese Unie. De Noord-Ieren hebben zich dan aangesloten bij de Ierse Republiek, dus ook nog gewoon EU-lid. En de Britten dan, de erfgenamen van wat ooit een indrukwekkend wereldrijk was? Zij mogen er gewoon weer bij. Ze voldoen toch aan alle vereisten.

Cultuurtheoloog Frank G. Bosman is commentator bij Dit is de Dag

Ster advertentie
Ster advertentie