Een curieuze onkostenvergoeding

Premier Jan-Peter Balkenende baalde daar in het eerste decennium van deze eeuw enorm van. Een commissie onder leiding van voormalig VVD-leider Hans Dijkstal had (in 2004) immers vastgesteld dat salaris van hem en zijn ministers achterliep bij zijn collega's in het buitenland, de marktsector en ook nog eens bij diverse topambtenaren. Sterker nog, zijn eigen voorlichter verdiende meer. En dat deed dus pijn.

Balkenendes salaris

Plannen om de beloning voor ministers, maar ook voor Kamerleden op te trekken liepen in Balkenendes tijd vast of werden uitgesteld. "Een Kamerlid uit Groningen verdient potjandorie meer dan ik", jammerde Balkenende na afloop van een interview waarin hij braaf verklaarde dat zijn salaris 'echt heel goed was'. De reden waarom Kamerleden die ver van Den Haag wonen destijds netto meer overhielden waren de vergoedingen voor reis- en verblijfkosten. Dat iemand die van ver moet komen meer onkosten vergoed krijgt is niet meer dan terecht, maar toch wringt de regeling.

Kamerleden ontvangen vier verschillende netto onkostenvergoedingen: een vast bedrag per maand voor woon-werk verkeer afhankelijk van de woonplaats van het Kamerlid, daar bovenop komt een bedrag voor overige reiskosten (werkbezoeken, etc.) van ruim 400 euro per maand. Ook ontvangt een Kamerlid 230 euro voor 'uitoefening van het Kamerlidmaatschap'.

De hoogste vergoeding is voor verblijfskosten, die varieert van 640 euro per maand voor iemand die binnen 10 kilometer van het Binnenhof woont tot ruim 2000 euro voor Kamerleden waarvan het woonhuis op meer dan 150 kilometer van Den Haag ligt. Dit geld is bedoeld voor het huren van een appartementje, voor hotelovernachtingen en voor maaltijden in het Haagse.

Dion Graus

Deze laatste vergoeding is curieus te noemen, want deze wordt verstrekt ongeacht of een Kamerlid ook daadwerkelijk geregeld in Den Haag overnacht. Wie toch naar huis gaat of bij een bekende logeert, ontvangt dus iedere maand een fors bedrag zonder dat er daadwerkelijk onkosten gemaakt worden. Ook wordt niet gecontroleerd of het opgegeven woonadres wel het juiste is. Dat maakt de regeling ook nog eens fraudegevoelig.

Zo zegt bijvoorbeeld het PVV-Kamerlid Dion Graus in Heerlen te wonen, terwijl diverse bronnen aan de Volkskrant en EenVandaag aangeven dat hij in Voorburg woont. Dat betekent voor hem een extraatje van 1000 euro netto per maand. Merkwaardig. Wie een bijstandsuitkering ontvangt kan bij vermoedens van fraude een bezoekje van een sociale rechercheur verwachten die tot diep in de wasmand speurt. Maar daar hoeft een Kamerlid dus niet voor te vrezen.

Het Binnenhof is een rare wereld

Het Binnenhof is als het aankomt op inkomsten een rare wereld. Pleiten voor een loonsverhoging voor jezelf is ronduit vies, maar elkaar controleren op eerlijk gebruik van onkostenregelingen is dat ook. Is binnen de eigen fractie de controle al miniem, bemoeienis met andere fracties is zelfs not done. Stom, want dit systeem past niet bij parlementariërs die zelf nogal eens een mening hebben over de verdiensten en emolumenten van anderen.

Het is daarom meer dan raadzaam om de onkostenvergoedingen van onze volksvertegenwoordigers en de controle daarop tegen het licht te houden.

Voorts ben ik van mening dat onze politici geen zakkenvullers zijn en dat hun beloningen eerder te bescheiden zijn dan te ruimhartig. Waarvan akte.

Over Joost Vullings

Joost Vullings is politiek commentator voor EenVandaag op radio en televisie. Iedere dinsdag beschouwt hij de politieke ontwikkelingen in Den Haag en in de rest van het land.