De nasleep van Lili en Howick

Ze mogen blijven. Dramatisch laat besluit staatssecretaris Harbers toch met zijn hand over zijn hart te strijken. De twee Armeense kinderen hoeven het land niet uit. Lili en Howick blijken gelijk te hebben als ze hun thuis hun thuis noemen. Fantastisch nieuws voor de broer en zus.

Op twitter stromen de blije berichten door mijn feed. Een overwinning voor het activisme, de gerechtigheid en het moreel besef, klinkt het. Ik zie gelukkige politici en lees een tweet van Pia Dijkstra. De D66-politica verzucht dat het werk achter schermen door niemand gezien wordt. Terecht wordt ze op de vingers getikt. Helaas om de verkeerde reden: haar wordt arrogantie verweten. Terwijl het werkelijke probleem politieke nalatigheid is.

Wonderkinderen

Lili en Howick zijn namelijk niet de enige wonderkinderen. Zij zijn het gezicht van een nieuwe generatie wachtlijsten en pijnlijke uitzettingen. De Armeense broer en zus zijn de jongste toevoeging aan het lijstje van kleermakersfamilie Gümüs, vwo-leerlinge Taïda Pasic, Dennis de jonge Keniaan, gymnasiaste Sahar en voetballer Mauro. Soms mochten ze blijven, dan weer werden ze teruggestuurd. Allemaal na een felle media-oorlog waar onder andere politici het gebruik van dat magische middel discretionaire bevoegdheid bepleitten.

Steevast wordt er een strijd gevoerd om de geesten en harten van Nederland. Een gevecht waar kinderen de inzet worden van politiek getouwtrek. Soms gaat dat hap-snap, soms groeit het verzet gestaag en soms wordt dat een beeldstrijd waar hele teams voor worden opgetuigd. En iedere keer wordt er zowel voor als achter de schermen keihard gewerkt door barmhartige politici die de vreemdeling hun thuis willen geven.

Strijd achter de schermen

Die strijd achter de schermen is problematisch, hoe goedbedoeld ze ook mag zijn. Het gelobby van politici bij een staatssecretaris of minister zou op het politieke hoofdtoneel moeten gebeuren. De zegen en de vloek van parlementariërs is dat zij het beleid bepalen, de regels maken en daar ook verantwoordelijk voor zijn als die regels even niet uitkomen.

Alexander Pechtold heeft gelijk als hij dinsdag vertelt dat hij grote moeite heeft met die discretionaire bevoegdheid van bewindspersonen. Als Kamerleden of ministers problemen hebben met de gevolgen van wetten en regels, staat het ze immers vrij die te veranderen. Ze moeten dus niet de uitzondering onderhandelen in een achterkamertje, maar de norm bijstellen in de plenaire zaal.

Huppelende harten

Als de D66- en ChristenUnie-harten écht huppelen door de uitzondering voor Lili en Howick, brengt deze gewonnen slag een dure plicht met zich mee. Partijen die zich daadwerkelijk bekommeren om dit soort schrijnende gevallen hebben dan voor hen allemaal een uitzondering te maken. Tegelijkertijd moet voorkomen worden dat ze in de toekomst opnieuw ontstaan.

Zo bezien wordt de komende week er weer een van de waarheid, voor zowel de oppositie als de coalitie. In een groot debat moet een definitieve oplossing gezocht worden voor dit soort gevallen. Dat zou moeten resulteren in een kinderpardon én een kordater asielbeleid. Barmhartigheid voor schrijnende gevallen en een einde aan ellenlange procedures. Ik ben benieuwd wie het aandurft dat moeilijke gesprek te voeren, zo vlak voor Prinsjesdag. Komt zo’n groot vervolgdebat er niet, dan was de zaak Lili en Howick niet meer dan een ordinair media-gevecht met twee kinderen als lijdend voorwerp.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV