Onderzoek
HUMANVPRO

Jonge asielzoekers belanden nog steeds op straat door foute leeftijdsregistratie

foto: Olivier Hoslet, EPAfoto: Olivier Hoslet, EPA
  1. Nieuwschevron right
  2. Jonge asielzoekers belanden nog steeds op straat door foute leeftijdsregistratie

Jonge asielzoekers komen nog steeds ernstig in de problemen door foute leeftijdsregistraties. Hierdoor staan ze als volwassene te boek, terwijl ze bij aankomst in Europa vaak nog minderjarig waren. Nederland leunt te veel op de foutgevoelige Europese databank, vindt de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken.

In de jongerenhuiskamer van hulporganisatie Here to Support in Amsterdam West zitten drie Eritrese meisjes op elkaar gepropt op dezelfde stoel. Eén is net 18, de andere twee zijn zestien. Samen vormen ze één huishouden, althans: als je dat zo kan noemen. De drie meisjes hébben namelijk geen huis. Samen slapen ze in de noodopvang voor dak- en thuislozen.

Vanwege de coronamaatregelen was de winteropvang verlengd en konden ook ongedocumenteerde vreemdelingen er terecht. Maar met de aangekondigde versoepelingen in het vooruitzicht wordt ook de verruimde daklozenopvang deze maand afgebouwd.

Alleen reizend en minderjarig

Hulpverlener Savannah Koolen, oprichter van de jongerenhuiskamer, maakt zich hier zorgen over. De laatste jaren ziet ze regelmatig Eritreeërs langskomen die niet in aanmerking komen voor asiel, terwijl er sterke vermoedens dat zijn dat ze nog minderjarig zijn. Alleen reizende kinderen hebben als kwetsbare groep altijd recht op: onderdak, onderwijs, en een voogd.

Koolen: "Ze zien er heel jong uit, dat ten eerste, maar uiterlijk zegt natuurlijk niet echt alles, je merkt het ook wel aan de manier van doen, ze zouden niet misstaan op de middelbare school. (..) We maken contact met hun broertjes en zusjes en die vertellen hetzelfde verhaal, die vertellen ook het verhaal van dit is mijn zusje van 16."

Argos: Jonge asielzoekers belanden nog steeds op straat door foute leeftijdsregistratie

Twee jaar geleden maakte Argos een reportage over de gebrekkige leeftijdsregistratie van asielzoekers in Italië. Hierdoor kan het gebeuren dat leeftijden verkeerd worden genoteerd in Eurodac, een Europese databank met informatie over asielzoekers. Toch baseert de Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zich bij haar eigen leeftijdschecks juist op deze registraties.

Precies deze kink in de kabel signaleerde ook de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken. Afgelopen november bracht de commissie op eigen initiatief een rapport uit, 'Nadeel van de twijfel'. Hierin constateren ze dat aan de Europese grenzen onregelmatigheden plaatsvinden bij de leeftijdsregistratie: "Met het overnemen van deze registraties kunnen daarom kinderrechten in Nederland in het geding komen."

Niets veranderd

Staatssecretaris Broekers-Knol reageerde schriftelijk op het rapport van de adviescommissie, maar veranderde niks aan de wijze waarop de IND de leeftijd van asielzoekers bepaalt.

Namens de Adviescommissie licht Mark Klaassen toe: "Wij zeggen niet dat je per definitie die registratie in een andere lidstaat niet moet volgen. Wij zeggen dat je onderzoek zou moeten doen, naar waar die registratie op gebaseerd is. Anders bestaat het risico dat je kinderen als volwassenen gaat behandelen.’"


Waarborgen kinderrechten

Hoe groot de groep gedupeerde asielkinderen is, weet niemand precies. Volgens een schatting van VluchtelingenWerk Nederland zou het hoogstens om enkele honderden gevallen kunnen gaan. Asielzoekers met een mogelijk foute Eurodac-registratie kunnen alleen het tegendeel aantonen door een identiteitsbewijs uit het land van herkomst te overhandigen.

Door de coronapandemie is het verkrijgen van deze documenten nog lastiger dan het al was. Vanwege de strenge lockdown zijn veel Eritrese overheidskantoren gesloten.

Voor de drie Eritrese meisjes in de jongerenhuiskamer is in ieder geval inmiddels een bed gevonden, laat hulpverlener Koolen opgelucht weten. Ze mogen de nacht doorbrengen in de gemeentelijke opvang, maar hoe het daarna moet? "Dat is nog de vraag. Maar stap één is betere opvang, stap twee is het waarborgen van hun kinderrechten."

Meer journalistiek speurwerk?

Argos is het onderzoeksjournalistieke programma van de HUMAN en VPRO. Je hoort Argos op zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur op NPO Radio1. Terugluisteren kan via je favoriete podcastapp, of via de website van Argos. Volg Argos ook via Facebook, Twitter en LinkedIn.

Ster advertentie
Ster advertentie