Onderzoek
NOS

Sterrenkundige Heino Falcke krijgt prestigieuze Henry Draper Medaille

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Sterrenkundige Heino Falcke krijgt prestigieuze Henry Draper Medaille

In 2019 wist sterrenkundige Heino Falcke van de Radboud Universiteit met zijn team een foto van een zwart gat te maken. En dat was nooit eerder gebeurd. Sterker nog, het leek onmogelijk. Vandaag krijgt hij voor die verdienste de prestigieuze Henry Draper Medaille. Een Amerikaanse wetenschapsprijs die eens in de vier jaar wordt uitgereikt.

In Met het Oog op Morgen vertelt hij wat hier zo bijzonder aan is: "Hiervoor hebben we alleen maar simulaties gezien en dan zie je het wel veel beter, op de computer kan je het natuurlijk simuleren en moduleren. Maar dit was nu een echte opname, met radiogolven gemaakt. En we konden voor de eerste keer echt zien hoe het licht werd afgebogen en hoe het licht dan verdwijnt in het donker. Dat was inderdaad heel bijzonder want nu heb je iets wat hiervoor eigenlijk alleen maar fantasie was en dat model of idee wordt dan nu realiteit. Je kan het niet aanraken, maar je kan het nu wel zien."

Angstaanjagend

Wanneer Falcke de foto beschrijft, heeft hij het vooral over de helse kleur. "Het is wel alsof je naar de poorten van de hemel kijkt", zei hij eerder. Wat maakt de foto nog zo bijzonder? "Het heeft zo’n beetje een mythische ondertoon, een laagje eigenlijk. Het is niet alleen maar natuurkunde als je naar een zwart gat kijkt. Het is eigenlijk de grens van onze kennis.

Alles wat in het zwarte gat verdwijnt, komt nooit meer terug. De informatie die daarin zit, die is verloren. Als je daarin gaat, zou je het kunnen overleven, maar je zou nooit kunnen vertellen wat je er beleefd hebt. Het voelt een beetje als de dood en is angstaanjagend, maar nu kunnen we het dus vanop afstand bekijken. Die monstermachines lijken heel gevaarlijk, maar zijn toch heel ver weg. Het is in die zin een beetje zoals een horrorfilm die je bekijkt en die op een bepaald moment dan ook weer afgelopen is."

'Tot hier en niet verder'

Toch geeft hij toe dat hij nu vooral op grenzen botst: "We zijn eigenlijk zo ver gegaan als we kunnen gaan in de sterrenkunde. Als je kijkt naar wat we allemaal gedaan hebben de afgelopen decennia; we hebben naar de oerknal gekeken, we hebben gezien hoe het heelal is uitgedraaid, hoe ontzettend groot het heelal is. We hebben daar de grens bereikt van het begin van het heelal. We weten waar het vandaan komt, maar niet echt want we kunnen niet kijken wat daarvoor is, wat voor de oerknal is."

"En nu kijken we naar zwarte gaten, we gaan zover het kan naar het einde van de ruimte en tijd, maar daar komen we ook niet verder met de huidige natuurkunde die er is. Het zijn natuurlijke grenzen die daar zijn en die zeggen 'hier is er iets heel spannend', het is voor natuurkundigen natuurlijk heel spannend wat er gebeurt in een zwart gat of wat er gebeurt voor de oerknal, dat wil je graag weten. Maar de natuurkunde nu vertelt je 'tot hier en niet verder'. Het blijft dus spannend, het raadsel van het hele heelal blijft er nog."

OOG Heino Falcke

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie