Wetenschap & Techniek
NOSNTR

Nobelprijs Geneeskunde voor hoe cellen zuurstof waarnemen

foto: nobelprize.orgfoto: nobelprize.org
  1. Nieuwschevron right
  2. Nobelprijs Geneeskunde voor hoe cellen zuurstof waarnemen

De Nobelprijs voor Geneeskunde is zojuist toegekend aan William Kaelin, Peter Ratcliffe en Gregg Semenza voor hun ontdekking van hoe cellen waarnemen en zich aanpassen aan de beschikbaarheid van zuurstof.

Nobelprijs: zó past ons lichaam zich aan als we te weinig zuurstof krijgen

Dieren hebben zuurstof nodig om voedsel om te kunnen zetten in bruikbare energie, zo weten we al eeuwen. Dat is het werk van de mitochondriën, de energiefabriekjes van de cellen. Maar hoe passen cellen zich aan de hoeveelheid zuurstof aan?

Moleculaire machinerie

De drie Nobelprijswinnaars, twee Amerikanen en een Brit, ontdekten hoe de cellen het zuurstofniveau waarnemen, en zich daar vervolgens aan aanpassen. Ze brachten de moleculaire machinerie in kaart bepaalt hoe actief bepaalde genen zijn in reactie op verschillende zuurstofniveaus.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Het onderzoek van de winnaars heeft ook praktische toepassingen: zo kun je in theorie tumoren laten afsterven door de cellen wijs te maken dat er te veel of juist te weinig zuurstof aanwezig is. In 2016 kon je op Radio1 al horen hoe zuurstof kankercellen de das om kan doen:

Daarnaast lonken toepassingen op het gebied van hartaandoeningen, beroerte en bloedarmoede.

Sinds 1901

De prijs, ingesteld in het testament van Alfred Nobel, wordt sinds 1901 uitgereikt. Met de prijs is een bedrag van 919.000 euro gemoeid. Dat moet de winnaar in staat stellen verder onderzoek te doen, zonder zich druk te hoeven maken over de bekostiging daarvan. In praktijk is de prestige en erkenning voor de meeste winnaars het belangrijkste aspect.

Vorig jaar wonnen de Amerikaan James Allison en de Japanner Tasuku Honjo de prijs voor hun onderzoek naar nieuwe behandelingen van kanker op basis van immuuntherapie. Drie keer won een Nederlander de Nobelprijs voor Geneeskunde, voor het laatst in 1973.

In Nieuws en Co vanmiddag meer over de Nobelprijs Geneeskunde.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap

Ster advertentie
Ster advertentie