Gehoor herstellen dankzij zeeanemonen

Het herstel van gehoorbeschadiging is al veelvuldig onderzocht bij verschillende dieren. Zo is bekend dat sommige vogels en vissen beschadigde haarcellen kunnen vervangen of herstellen. Maar helaas kunnen zoogdieren dat niet.

Onderzoeker Glen Watson doet onderzoek naar zeeanemonen en heeft ontdekt dat deze kleine diertjes kapotte haarcellen op hun tentakels, waarmee ze prooien vangen, met eiwitten kunnen herstellen. De onderzoekers hebben deze specifieke eiwitten van de zeeanemoon gebruikt om beschadigde haarcellen bij muizen te herstellen. En dat werkte. Opmerkelijk, omdat dit bij zoogdieren niet eerder mogelijk was.

Gezonde en beschadigde haarcellen

Gezonde haarcellen zijn in stevige bundels opgesteld in een V-vorm. Wanneer de haarcellen beschadigd zijn, breken ze af en verdwijnt de structurele opstelling. Een gangbare manier om te toetsen of haarcellen gezond zijn, is door te kijken of ze in staat zijn om een kleurstof te absorberen. Beschadigde haarcellen kunnen dit niet.

Voor het experiment moesten de haarcellen van de muizen eerst beschadigd worden. Dat deden de onderzoekers door de haarcellen in een calciumarme omgeving te plaatsen. De eiwit-cocktail van de zeeanemonen werd vervolgens toegevoegd aan de beschadigde haarcellen van de muizen. De haarcellen hebben een eiwitbehandeling van een uur gehad en daarna bleek dat deze significant waren hersteld.

Trucje van de evolutie

Maar waarom kunnen zeeanemonen haarcellen zelfstandig herstellen en zoogdieren niet? Volgens Watson is dit trucje noodzakelijk voor zeeanemonen omdat de tentakels erg kwetsbaar zijn. Door worstelingen met hun prooi worden die vaak beschadigd. In de evolutie van zoogdieren zijn de haarcellen steeds verder in het oor verplaatst. Watson vertelt dat de mens tot voor kort altijd in een stille omgeving leefde zoals het bos. Daarom was er minder evolutionaire druk om een actief mechanisme te ontwikkelen om onze haarcellen te herstellen.

De toekomst

Watson heeft vergelijkbare eiwitten gevonden bij de muis, die erg lijken op de ‘repareercellen’ van de zeeanemoon. Dat is volgens hem interessant omdat nu onderzocht kan worden of de eiwitten van de zeeanemoon het herstel van de haarcellen van de muis juist heeft bevorderd in plaats van veroorzaakt. Als dat zo is, dan kunnen uiteindelijk technieken worden ontworpen waarin de herstelreactie kan worden gestimuleerd. Maar voordat we zo ver zijn, moet dat eerst bewezen worden.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu.