Hoe werkt de landelijke bloedtest naar corona?

Sanquin neemt het bloed van zo'n zevenduizend donoren mee in het onderzoek, waarmee de bloedbank wil achterhalen hoe breed het coronavirus verspreid is en hoe snel er daardoor groepsimmuniteit ontstaat. Het bloed ondergaat een grondige test, vertelt Hans Zaaijer. "Dat doen we met plastic platen met kleine putjes erin. Die putjes zijn bedekt met nagemaakt eiwit van het coronavirus."

Donkergeel of bruin

"Als de donor een coronavirusinfectie heeft gehad, dan heeft zijn of haar lichaam hopelijk antistoffen daartegen aangemaakt," aldus Zaaijer. "Die zitten in dat bloed. Als je een klein beetje bloed in die plastic putjes stopt, dan blijven die antistoffen aan dat nagemaakte viruseiwit plakken."

Zaaijer: "Dan spoelen we de putjes weer goed uit en dan doen we er weer nagemaakt viruseiwit bij met een molecuultje dat een kleurreactie geeft. Dan zie je keurig dat de putjes waar antistoffen in zaten, donkergeel of zelfs bruin verkleuren. Het bloed van de donors die het niet hebben gehad, blijft wit."

Er is een heuse run op bloedtests, die nogal verschillen in kwaliteit. Bloedbank Sanquin heeft goed testmateriaal te pakken. "Daar hebben we een beetje geluk mee gehad", zegt Zaaijer. "De test die we gekozen hebben en nu massaal gebruiken, lijkt het heel goed te doen." Om te controleren de test echt goed werkt, zijn er twee dingen nodig.

Spijtmonsters

Ten eerste moet je zeker weten dat de test niet aanslaat op bloed van mensen die de antistoffen niet hebben. "Dat was eigenlijk niet zo moeilijk", legt Zaaijer uit. "Van onze donoren hebben we ook 'spijtmonsters' liggen, opgeslagen monsters: van elke bloeddonatie moeten we van de wet een klein beetje materiaal twee jaar bewaren, om achteraf te laten zien dat we het goed hebben gedaan, als dat nodig is."

Die spijtmonsters kwamen nu goed van pas. Van de donoren die positief testen op corona-antistoffen, kon Zaaijer controleren of hun bloed van vóór februari ook daadwerkelijk een andere uitslag gaf: toen was het virus nog niet in Nederland. Alles bleek te kloppen. "De hele groep donors was toen negatief."

Anoniem onderzoek

Sanquin heeft in totaal 331.000 bloeddonoren in Nederland. Daarvan geven er elke week rond de zevenduizend bloed. 99 procent van de donoren heeft toestemming gegeven om hun bloed te gebruiken voor onderzoek. De uitslag van het corona-onderzoek is anoniem: het gaat om het landelijke beeld en niet om persoonlijke gevallen.

Gevoelig

Ten tweede moet je zeker weten dat de test gevoelig genoeg is en dus de antistoffen herkent bij iedereen die ze wél heeft. Daarvoor checkt Zaaijer zijn testbloed van mensen die het virus zeker weten hebben gehad. Bij patiënten die uit het ziekenhuis komen, is dat bloed makkelijk te krijgen. Maar juist ook mensen met lichte klachten zijn belangrijk bij deze check.

"Gelukkig hebben we een klein paneltje monsters van mensen met een heel mild verlopende coronavirusinfectie: drie dagen wat appelig of moe, of een kuchje", zegt Zaaijer. Hij kreeg deze monsters van een bevriende viroloog die ze bij elkaar sprokkelde. "Al die mensen werden gelukkig ook opgepikt door de test."

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.