Deze academicus kent de machteloosheid van de fabrieksarbeider uit eigen ervaring

Kerremans merkt in zijn dagelijkse leven steeds vaker dat bepaalde mensen vinden dat hij sowieso geen objectieve kennis over zijn vakgebied kan hebben omdat ze hem in als academicus in een elitair clubje plaatsen. En dat terwijl hij in de jaren na zijn technische middelbare studies eerst als fabrieksarbeider werkte in Antwerpen. Toen hij begon te studeren om zijn jeugddroom van hoogleraar internationale politieke relaties waar te maken werd hij hierin erg aangemoedigd door zijn collega’s, iets wat hem nog altijd ontroert.

Aapjes kijken

Vanuit die achtergrond beseft Kerremans maar al te goed wat voor geprivilegieerd leven hij heeft. Hij merkte zelf hoe machteloos hun collega’s zich soms voelden. ‘Als delegaties onze fabriek kwamen bezoeken was het net alsof je in een dierentuin stond. Het gevoel van “kijk, dit zijn nu arbeiders die compressoren aan het monteren zijn”, leefde heel erg.’

Luister hier naar het hele gesprek:

Onvermijdelijk komt het gesprek ook op de Amerikaanse verkiezingen. Kerremans is vrij zeker dat zelfs met het nieuwe FBI-onderzoek Hillary Clinton het voorlopig nog altijd van Donald Trump zal winnen. Desondanks zal het politieke wantrouwen na 8 november (ongeacht wie er president wordt) niet kleiner op worden. Volgens Kerremans heeft die ontevredenheid zowel in Amerika als in Nederland en Europa (Brexit, PVV, Pegida, Front National) hele grote gelijkenissen.

Onzekerheid, en geen verbetering in zicht

Hoewel meerdere factoren het wantrouwen kunnen versterken, ziet de wetenschap volgens Kerremans steeds weer dat de grootste vorm van ongenoegen in de Westerse landen voortkomt uit groepen mensen die niet gemakkelijk een goed betaalde en werkzekere baan kunnen vinden en die geen verbetering in de toekomst zien. Dat politici geen moeite (lijken) te doen om te helpen, frustreert hen enorm.

Kerremans: ‘We leven in een maatschappij van grote maatschappelijke veranderingen die veroorzaakt worden door een globaliserende economie en zeer snelle technologische ontwikkelingen. Traditionele industriële sectoren vervallen en Westerse economieën vragen steeds meer flexibiliteit en intellectuele inzet. Daardoor krijgen we steeds meer twee grote groepen. Eén die de kennis en financiële middelen hebben om die uitdagingen aan te gaan, terwijl een tweede groep mensen niet in dit verhaal mee kunnen en relatief weinig kansen hebben.’

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).