Veelvoorkomende kattenparasiet maakt je (meestal) toch niet meer psychotisch

Wanneer muizen met de Toxoplasma gondii-parasiet geïnfecteerd raken, begint deze hun hersenen te besturen. Dit is misschien een misselijkmakende gedachte, maar dat doen sommige parasieten wel vaker. Zo verspreidt hondsdolheid zich doordat het verantwoordelijke virus de geïnfecteerde hond zo agressief maakt dat het andere wezens wil bijten en er speeksel in de wonde achterblijft.

De toxoplasma-parasiet zorgt er voor dat muizen zich richting katten begeven en hun angst voor de dieren verdwijnt. Heeft de kat de muis verorberd, dan blijft hij meestal van enige symptomen gevrijwaard. Maar de toxoplasma-parasiet kan in het spijsverteringsstelsel van de kat wel aan de seksuele voortplanting beginnen.

Door onder meer het niet wassen van de handen (die de parasiet kunnen opscheppen door de kattenbak leeg te maken) en door het eten van rauw of ongewassen tuinvoedsel waar je kat zijn behoefte op heeft gedaan, kan de parasiet ook in ons maagstelsel geraken. Bij zwangere vrouwen kan de parasiet via het bloed zelfs overgedragen worden van moeder naar kind.

Risico op psychoses niet helemaal weg

Omdat muizenhersenen in wetenschappelijk onderzoek vaak ingezet worden om iets over het brein van de mens te vertellen, leefde de vrees onder onderzoekers dat kattengezinnen ook vaker aan waanideeën of ingebeelde illusies lijden. Daarom onderzochten Britse psychologen van de University College of London de situatie van 16.734 vrouwen en hun kinderen vanaf de zwangerschap van de moeder totdat de kinderen achttien waren. En uit die resultaten konden ze geen verschillen vinden in het aantal psychoses tussen gezinnen met of zonder katten.

Toch blijven de toxoplasma-parasieten volgens Veldhuizen een vervelend probleem. “De parasietcellen verspreiden zich van de darmen door het hele lichaam en kunnen zelfs in de hersenen komen,” zegt Veldhuizen. “Daar maken ze allerlei stofjes aan en kunnen ze griepachtige verschijnselen veroorzaken. Daarmee kun je niet helemaal uitsluiten dat sommige mensen meer last van de parasieten hebben dan anderen. En voor zwangere vrouwen geldt dat de parasiet het komende kindje kan beschadigen, dus die moeten écht oppassen.”

De parasiet kan de mens overigens ook op andere manieren besmetten dan via katten. Zo vormt het eten van rauw of niet goed doorbakken vlees van onder meer varkens, schapen en geiten ook een risico.

Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en vrijdag rond 10.50 uur in De Ochtend

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).