Tweede Kamerverkiezingen 2023
NOS

De Nederlandse verkiezingsdans

foto: ANP Foto
  1. Nieuwschevron right
  2. De Nederlandse verkiezingsdans

Rachid Azrout, politicoloog en universitair docent politieke communicatie, onderzoekt hoe Nederlanders naar politieke partijen kijken en of dat invloed heeft op hun stemgedrag. Hij heeft zelfs twee grote enquêtes lopen - één over de val van ons kabinet en één andere waarvan we de resultaten een week na de Tweede Kamerverkiezingen krijgen.

Met twee grootschalige enquêtes, waarvan er één gericht is op de campagne rond de val van het kabinet, onderzoekt Azrout hoe mensen naar politieke partijen kijken, welke partijen zij als capabel beschouwen en of dit vertaalt naar hun stemgedrag. Daarnaast belicht hij de complexiteit van coalitievorming en de dynamiek van partijposities.

Politicoloog Azrout bespreekt hoe coalities worden gevormd, vanwege minimale zetels en wie het dichtst bij het midden staat. Ook heeft hij het over waarom bepaalde onderwerpen belangrijk zijn tijdens verkiezingen en hoe dat de uitslag heeft beïnvloedt. "Ik wil zien hoe zichtbaar verschillende onderwerpen zijn geweest in de media en of dat te maken heeft met de verkiezingsresultaten", vertelt de politicoloog in het NOS Radio 1 Journaal.

Terwijl economie en klimaat recent dominant waren in de media, blijkt uit de analyse dat de traditionele verwachtingen niet altijd overeenkomen met de daadwerkelijke verkiezingsresultaten. Hierbij wijst hij op het complexe samenspel tussen de zichtbaarheid van thema's en de houding van kiezers.

Rechts kabinet in het verschiet

Over de VVD die het goed deden in de peilingen, zegt Azrout: "VVD is de ondernemerspartij en met economische uitdagingen doet dat niet echt verbazen. Het lijkt erop dat hun campagne goed in elkaar zit", aldus politicoloog Rachid Azrout. Opvallend is het vermogen van de VVD om ondanks de uitdagingen van dertien jaar Rutte, negatieve aspecten uit de campagne te houden. De nadruk op economische groei lijkt een veilige strategie, waarbij de nieuwe lijsttrekker als een logische opvolger wordt gepresenteerd.

Over de PVV zegt Azrout: "Ik zie dat ze de toon matigden maar de standpunten niet. Wilders heeft aangegeven, dat hij niet via de media wil onderhandelen over het kabinet. Maar hij zei ook 'ons anti-islam standpunt hebben we nog steeds, maar is geen dealbreaker'. Als je dat weghaalt is hij wel gematigder. Eerder gezien toen hij gedoogpartner was, kwam hij ook met een Polenmeldpunt. Dat straalt toch af op de regering. Toen was hij slechts gedoogpartner, vraag is wat hij wil doen nu hij echt kabinetspartij is, of hij dan ook echt zijn toon matigt. Hij viel bij kiezers op omdat hij zo extreem was, anders onderscheidt hij zich niet meer van de rest."

Nu de verkiezingen voorbij zijn, blijft de grote vraag welke partijen gaan samenwerken. De PVV staat nu op 37 zetels, van de benodigde 76 zetels voor een meerderheidskabinet. Het aan boord krijgen van andere grote partijen zal lastig worden, maar er lijkt toch wel ruimte.

Verkiezingen

Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief!

Elke zaterdag het beste van NPO Radio 1 in jouw mailbox.

Meld je hier aan

Ster advertentie
Ster advertentie