'Een deel van de achterban vindt dat vuurwerk een mooi fenomeen is, het hoort erbij'

De actie met vuurwerk kwam van de harde kern van Ajax-fans, de F-Side. Het was ter ere van een overleden supporter, genaamd Thijmen Ruben Pfann, bijnaam Tum. Hij overleed op 19 november op 29-jarige leeftijd. Volgens Panday was Ajax voorbereid op vuurwerk en waren er preventieve maatregelen genomen. Maar dat bleek niet genoeg. Van der Vlies kent veel manieren om vuurwerk naar binnen te krijgen. Bij kleiner vuurwerk zoals fakkels en knalvuurwerk worden andere manieren gebruikt dan bij het grote vuurwerk van gister: "Bij fouillering wordt het dan vaak bij de edele delen geplaatst, daar mag je niet fouilleren, dus dan kan het onontdekt naar binnen. Maar als het om deze hoeveelheid gaat, dan hebben we ook wel eens gezien dat het soms met tassen en al over hekwerken wordt gegooid of dat voor de wedstrijd ergens verstopt wordt en ze het op die manier binnen krijgen."

Druk vanuit harde kern en rol medewerkers

Vuurwerk in stadions is verboden, maar voor een deel van de supporters is het een cultuurfenomeen, zegt Van der Vlies. "Een deel van de achterban vindt dat vuurwerk een mooi fenomeen is, het hoort erbij. Dan is het heel hardnekkig om het weg te krijgen." De onderzoeker ziet ook dat bij sommige voetbalclubs het eigen publiek een stevige vinger in de pap heeft, wat het moeilijk maakt het vuurwerk te bannen. Daarnaast gaan er geruchten rond dat stewards ook een aandeel kunnen hebben in dit fenomeen. "Het is niet bewezen, maar mogelijk worden ze onder druk gezet om vuurwerk door te laten. Of stewards nemen zelf mee." Beide is nooit aangetoond maar wel plausibel.

Gevoel van onveiligheid

Onderzoeken van de KNVB tonen aan dat een deel van de mensen die in het stadion zitten een gevoel van onveiligheid ervaart door het vuurwerk. Mensen zijn bang voor massaal vuurwerk, maar dat geldt niet voor alle supporters. Clubs staan hiermee voor een dilemma, zegt Van der Vlies. Want de harde kern die wél van vuurwerk houdt, maakt vaak ook de sfeer in een stadion. "Maar dat kan ook met liederen." Berenschot maakt zich daadwerkelijk zorgen om de veiligheid, het is namelijk al eerder gebeurd dat vlaggen in brand vlogen. Zoals door de gebeurtenis van gisteren is gebleken, is het verbod op vuurwerk niet goed te handhaven. Een-op-een fouillering is niet waterdicht, zegt de onderzoeker. "Clubs doen hun best, maar het lukt niet." Hij denkt dat clubs misschien over moeten gaan op hardere straffen, zoals  puntaftrek of dat er in een leeg stadion gespeeld moet worden.

De wedstrijd wordt morgen om half 3 af gemaakt, zonder publiek.