Protesten bij Vuelta tonen spanning tussen sport en politiek

Sporthistoricus Paul Reef ziet duidelijke parallellen met eerdere protestgolven, zoals in de jaren zeventig. "Toen gebeurde dit ook, bij protesten tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Maar dit soort massale acties op sportvelden, zoals nu, hebben we lang niet gezien. De afgelopen jaren hadden we wel activisme op het veld, maar in deze mate én zo frequent, dat is echt weer iets nieuws. Misschien is dit wel de enige manier om echt verandering teweeg te brengen."

Volgens Reef kunnen zulke acties daadwerkelijk iets in gang zetten. "De geschiedenis leert dat juist de hardere vormen van protest, zoals boycots of activistische acties, sportbonden echt onder druk kunnen zetten om in actie te komen."

De reactie van de Vuelta-organisatie na de protesten bij de koers vindt hij opvallend. "Ze hinten er al op dat ze liever hebben dat Israel-Premier Tech zelf stopt. Dat is best ongekend. Het zou ook makkelijk zijn voor de organisatie, dan hoeven zij geen moeilijke beslissing te nemen."

Lokale overheden

In Rotterdam wordt gedebatteerd over de komst van het Israëlische honkbalteam. Lokale overheden kunnen volgens Reef zeker invloed uitoefenen. "In 1980 besloot Arnhem dat Zuid-Afrika niet welkom was op de Paralympics. Dat was de eerste keer dat het land werd uitgesloten vanwege apartheid. Lokale overheden hebben dus echt wel een stem." Eerder dit jaar weigerde ook de burgemeester van Pamplona Israël te ontvangen bij het EK jeugd­honkbal. Het toernooi moest daardoor verplaatst worden naar een andere stad.

Sport en politiek

Sport en politiek zijn nooit echt gescheiden geweest, zegt Reef. "Maar de manier waarop die grens wordt getrokken, verschilt per tijd en situatie. Wat zien we als politiek? Wat vinden we acceptabel?" Volgens hem zijn sportbonden de afgelopen jaren juist steeds politieker geworden, vooral door uitspraken over mensenrechten. "Rusland werd uitgesloten omdat het het internationale recht zou schenden en de integriteit van de sportwereld zou ondermijnen. Maar Israël doet dat ook, toch wordt dat land niet uitgesloten." Dat maakt het volgens Reef steeds lastiger om een consequente lijn te trekken. "Sportbonden worstelen daar echt mee."

Over de kritiek dat het 'zielig' zou zijn voor sporters, is hij duidelijk. "Ik snap nooit waarom het belang van een paar sporters belangrijker zou zijn dan grote politieke kwesties. Het wordt vaak als drogreden gebruikt: iets om je achter te verschuilen."

Reef verwacht dat we voorlopig nog niet van deze acties af zijn. "Ik denk dat we dit soort acties nog wel veel gaan zien de komende tijd. Dit soort sportactivisme komt altijd in golven. We zitten misschien nog maar aan het begin van de golf."