Waarom is een minderheidskabinet eigenlijk geen optie?

Sinds de invoering van het algemeen kiesrecht, een eeuw geleden, heeft Nederland pas één keer een minderheidskabinet gehad. Dat was in 1939, met kabinet-Colijn V. Slechts na een paar dagen werd het kabinet al naar huis gestuurd, tijdens het debat over de regeringsverklaring. "Dat was niet echt een succes te noemen", zegt Smit. 

Nederland heeft lange traditie van meerderheidskabinetten

Kabinet-Rutte I (2010-2012) ziet Smit niet als minderheidskabinet: "In de praktijk functioneerde het als een traditionele meerderheidsregering." De VVD en het CDA kregen toen gedoogsteun van de PVV, een partij die in die constructie geen ministers leverde omdat dat gevoelig lag bij het CDA. 

Nederland heeft dus doorgaans meerderheidskabinetten, vertelt Smit: "Het is een traditie die al zo'n tachtig jaar meegaat, sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog."

Voordelen 

Toch zitten er voordelen aan een minderheidscoalitie, vertelt Smit: "Je kunt sneller resultaten boeken, juist omdat je de optie hebt om bij het ene onderwerp over links te gaan en bij het andere over rechts." Ook is er nog een ander voordeel: "Een minderheidskabinet stelt middenpartijen in staat om bij een deel van het regeringsbeleid wel mee te doen, maar bij een ander deel ook oppositie te voeren." Daarmee kunnen middenpartijen hun profiel bewaren.

Een nadeel van een minderheidskabinet is dat het onduidelijker kan zijn wie verantwoordelijk is wanneer er iets misgaat.