Welke aanpassingen in het Nederlandse politieke systeem zouden stabiliteit terug kunnen brengen?

Gemiddeld genomen zit een Nederlands kabinet zo'n 2,4 jaar, meldt Voermans. "Het ligt niet aan het kiesstelsel. We zijn een land van minderheden, dat hebben we altijd zo gedaan", verklaart de hoogleraar. Bovendien zijn er "heel veel" partijen die allemaal verschillende belangen behartigen.

Tweepartijensysteem

Volgens Voermans "houden Nederlanders ervan" om eens in de zoveel tijd een nieuw mandaat te geven aan de politiek. "Na 3 jaar gaat het jeuken. Het hoort een beetje bij Nederland." Een tweepartijensysteem zoals in de VS past dan ook niet bij ons.

Kiesdrempel

Tegelijkertijd wordt er ook vaak gezegd dat er te veel partijen zijn en er dus een kiesdrempel zou moeten worden ingesteld, net als gebeurt bij onze buren België en Duitsland. Dat "helpt helemaal niet", meent Voermans. Een kiesdrempel van 3 procent is te laag en dan zou iedere partij alsnog meedoen, eentje van 5 procent werkt weer niet voor middelgrote partijen. "Het worden onmogelijke puzzels. Dan zou het dus 10 procent moeten worden, maar dat past niet bij het Nederlandse stelsel."

Bindend referendum

Een ander veelvoorkomend voorstel is om de bindende collectieve referenda in het leven te roepen. Een "verstandig plan", vindt Voermans. Bij coalities worden de partijprogramma's namelijk "onherkenbaar voor de kiezer", evenals de politieke kleur van partijen. "Dat is slecht voor politiek vertrouwen, daar wil de kiezer op kunnen corrigeren."

Brexit

Daarom zouden we in "bepaalde omstandigheden" dat moeten kunnen corrigeren, vindt de hoogleraar. Tegelijkertijd hebben we een "haat-liefdeverhouding" met referenda. Zo is het geen nieuw thema en werd het in de jaren '50 en '90 ook al besproken. "Veel ervan is koudwatervrees en men wijst naar Brexit", denkt Voermans over de bezorgdheid rondom referenda.

Burgerberaad

Ook wordt er vaak gewezen naar burgerberaad als eventuele oplossing om stabiliteit terug te brengen in de politiek. "Het wordt onmiddellijk gekaapt door hoogopgeleiden", stelt Voermans. Maar adviserende raden lijkt de hoogleraar dan wel weer "verstandig" om in te voeren.