Meer doen voor het Zuiden

In tijden van Corona zorgen veel welgestelden goed voor zichzelf. Rijke Russen kopen beademingsmachines en drijven zo de prijs op voor de rest. Gefortuneerde Amerikanen leggen schuilbunkers aan, compleet met een flinke voorraad voedsel. Veilig en alleen, voor als het noodlot toeslaat.

Nederland is ook zo'n rijkaard. Volgens het CBS exporteren we jaarlijks voor zo'n 500 miljard euro aan goederen. 71% daarvan gaat naar andere EU-landen. Mede daardoor verdienen we heel veel geld aan landen zoals Italië. Nederland is volgens studies top-profiteur van de EU, terwijl dat voor landen als Italië veel minder het geval is.

Met de euro is het zelfs nog wat extremer, laten economen zien van het Centrum für Europäische Politik of van Tilburg University. De euro levert procenten extra economische groei op voor Nederland, voor de zuidelijke landen juist minder. Nederland is dus wel de grootste nettobetaler aan de EU, maar dat is maar zo'n 210 euro per persoon per jaar. Een schijntje van wat we er door handel aan verdienen.

Coronabonds

Afgelopen donderdag vroegen landen als Italië, waar we dus gruwelijk veel aan verdienen, om steun uit Europa. Rutte en Hoekstra gingen akkoord met een Coronafonds van 37 miljard voor de hele EU. Maar tegen 'Coronabonds' (de rentelasten delen met landen als Italië) of noordkredieten tegen gunstige voorwaarden uit noodfonds ESM zegt Nederland nee.

''Gemeenschappelijke schulduitgifte kan (...) de prikkels voor verstandig beleid op nationaal niveau ondermijnen'', schrijft Hoekstra daarover aan de Tweede Kamer. Italië heeft er een potje van gemaakt met de begroting, dus is de redenering dat we niet (meteen) moeten helpen. Maar dat is toch een beetje als een drenkeling aanraden om zwemles te nemen.

Penny wise, pound foolish

Uiteraard moet er goed worden gesproken over de voorwaarden voor hulp, en hoe in de toekomst dit soort noodsituaties te voorkomen. Toch is helpen verstandig. Allereerst omdat we járenlang structureel rijk zijn geworden aan handel met landen als Italië en we willen voorkomen dat die handel instort. Hoe langer je wacht, hoe desastreuzer.

Daarnaast zijn er zorgen over de enorme hoeveelheden geld die de Europese Centrale Bank nu in de economie pompt. Onze pensioenen worden daardoor bijvoorbeeld minder waard. De ECB doet dat mede omdat regeringsleiders niet bijspringen. Wie de geldpers dus wil remmen, moet bereid zijn méér af te dragen dan de fooi van nu.

Alternatief

Drie jaar geleden schreven economen van de Rabobank een interessant rapport over verschillende toekomstopties voor Europa. Juist een aanpak waarbij de zuidelijke landen hun economieën hervormen en waarbij de noordelijke landen bereid zijn om meer geld te investeren, zorgt voor de meeste welvaart, voor iedereen. Allebei geven en nemen dus.

Over twee weken moeten minister Hoekstra en de Eurogroep het eens zijn over een steunpakket (of niet). Makkelijke keuzes zijn er natuurlijk niet. Geld kun je maar één keer uitgeven. Toch lopen Hoekstra en Rutte het risico dat ze door hun ruggen recht te houden, die andere 'ruggen', ons geld, des te harder laten inzakken.

Joost Bekendam is politiek redacteur van De Nieuws BV.

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.