Techbedrijven laten eigen kinderen geen social media gebruiken: 'Zij weten iets wat wij niet weten'

In zijn boek The Anxious Generation beschrijft Haidt aan de hand van verschillende onderzoeken hoe de mentale gezondheid van jongeren sinds de introductie van de smartphone in 2012 hard achteruitgaat.

En dat niet alleen: een smartphone zorgt ook voor het versplinteren van aandacht, waardoor kinderen tegenwoordig minder weten dan kinderen in 2012. "Ze doen het slechter in wiskunde en begrijpend lezen. Deze schade, die wordt veroorzaakt door social media, is groter en ernstiger dan de enorme schade aan de mentale gezondheid."

Op dit moment zegt de helft van jongeren dat ze bijna de hele tijd online zijn. Dat betekent volgens Haidt dat ze zijn verbonden met miljoenen andere mensen en heel de tijd worden gestoord: "Ze krijgen zoveel informatie binnen: rommel zonder blijvende waarde. Het zijn miljoenen informatiedeeltjes die binnenstromen. Zo blijft er geen ruimte over om informatie af te wijzen of om echte kennis op te doen en te leren van vorige generaties."

Techbedrijven weten wat ze doen

Ook refereert hij naar interne documentatie van socialmediabedrijven. Door rechtszaken tegen Meta, Snap Inc. en TikTok kunnen advocaten die documenten opvragen. De rechtszaken worden aangespannen door families, omdat hun kinderen dood zijn, een eetstoornis hebben of een overdosis drugs hebben genomen, zegt Haidt. "Uit die documenten blijkt dat de techbedrijven weten wat ze doen, ze praten er intern over. Het feit dat zij hun kinderen deze technologieën niet laten gebruiken, zou een aanwijzing moeten zijn voor ons. Zij weten iets wat wij niet weten."

Veel van de schadelijke gevolgen van social media zijn allang bekend. Zo krijgt Snapchat bijvoorbeeld iedere maand 10.000 meldingen van seksuele afpersing. "De tactiek van de bedrijven is daarom vergelijkbaar met die van tabaksfabrikanten in de jaren '60 en '70". zegt Haidt. "Ze financieren onderzoekscentra en proberen het verhaal over hun product te controleren."

Interactie ten koste van alles

We hebben een reis gemaakt van techoptimisten naar techpessimisten, zegt Haidt. Bij de Arabische Lente waren we nog positief: "We zagen hoe social media dictators ten val brachten." Maar dat veranderde door de verkiezing van Trump en het dataschandaal van Cambridge Analytica: "Social media werden gebruikt voor politieke beïnvloeding en het ondermijnen van democratieën."

In 2014 was er een kantelpunt hoe we naar social media zijn gaan kijken: "In 2014 werden scholen overspoeld door angstige kinderen en dachten we: misschien zijn social media niet goed voor kinderen."

Social media hebben ons volgens Haidt dus niet dichter bij elkaar gebracht, maar juist verspreid over miljoenen bubbels. "We dachten dat social media ons zouden helpen, maar het is vergif voor de democratie. Social media willen interactie maximaliseren ten koste van alles en gebruiken advertenties als verdienmodel. Dat is niet verenigbaar met een liberale democratie."