Haagse Media Mores

“Je loopt gewoon een rondje door de wandelgangen en komt ‘toevallig’ weer bij de patatbalie uit,” tipt Peter Kee een nieuw Kamerlid. “Die truc komt van Diederik Samsom.” Zo kun je zonder mediageil over te komen, toch langs de juiste journalisten komen. Je wilt namelijk wel in beeld komen, maar uitstralen daar niet mee bezig te zijn.

Wie nieuw is in Den Haag krijgt een bizarre nieuwe werkplek voor de kiezen. Stel je voor dat al je 149 nieuwe collega’s concurrenten zijn. Tel daar het ingewikkelde politieke bedrijf bij op en je hebt al een moeilijke mix. Tegelijkertijd moet je de debatregels leren en onder de knie krijgen hoe je überhaupt de vergadermicrofoon aanzet. Daarnaast zijn er de telkens rinkelende schoolbellen die in een soort geheimtaal je schema bepalen. En alsof dat nog niet genoeg is krijg je een leger pottenkijkers cadeau: de media.

Die journalisten hebben hun eigen handleiding. Je hebt als Kamerlid namelijk aandacht nodig, maar wilt wel goed voor de dag komen. Op het moment dat je te eager overkomt hebben ik en mijn collega’s geen trek in je verhaal. Laat je je niet zien? Dan wordt het een stil bestaan in Den Haag. Lastig. Gelukkig voor de verse volksvertegenwoordigers is er bijstand in de vorm van voorlichters.

Fluttip

En die vertellen me dat de tip van Kee totale onzin is. Diederik Samsom deed dat decennia terug, maar zo werkt het allang niet meer. Dinsdagmiddag op-en-neer hobbelen tussen de journalisten, daar prikt iedereen doorheen. Het is hoogstens handig om dan even je gezicht te laten zien en contacten te leggen.

De spotlights pak je wanneer je ze niet nodig hebt, wordt me uitgelegd. Juist dan nodig je verslaggevers uit voor een kop koffie. Je vertelt rustig je verhaal en praat ze bij over je portefeuille. De kennis die je als Kamerlid hebt kunnen ze bij de media vaak goed gebruiken. Zo smeed je persoonlijke banden die je op het goede moment in kunt zetten.

Speeddaten

Zo’n relatie ontwikkelen is makkelijker gezegd dan gedaan. Om in de picture te komen moet je eerst in de picture komen. Gelukkig krijgen Kamerleden hulp. Van de traditionele speeddate bijvoorbeeld. Een avond die iedere nieuwe parlementsperiode wordt georganiseerd. In drie minuten stellen een parlementariër en journalist zich aan elkaar voor en dan –net als bij een echte speeddate- klinkt een bel. Doorschuiven naar een nieuw tafeltje naar de volgende potentiele match.

Een andere optie is het pushen door persvoorlichters. Met een goed verkooppraatje vertellen zij dat ‘hun’ Kamerlid zus-en-zo binnenkort in een debat de volgende motie in gaat dienen. Heel belangrijk. En voor je het weet zit je bijvoorbeeld bij De Nieuws BV.

Nadelen

Natuurlijk heeft al die aandacht nadelen. Wie nieuw binnenkomt kan zich maar moeilijk voorstellen hoeveel er op je vingers wordt gekeken. Zelfs mediagenieke figuren uit grote gemeenten moeten daaraan wennen. Kijk naar Dilan Yesilgöz, een VVD-er met ervaring in de Amsterdamse raad. Toen ze enthousiast Kamervragen stelde over een NPO-plan dat ze niet gelezen had werd ze gegrild bij De Ochtend. Den Haag is hard.

Toch mag deze Kamer in z’n handjes knijpen, krijg ik te horen. Nieuwkomers hebben geluk dat Rutger Castricum een milde man is geworden. Toen hij nog een fenomeen was en zijn Castricum-klonen er nóg harder in kleunden. Zo kon je voortdurend op je bek gaan. Want wat zeg je op de vraag: Nog geneukt? Tegenwoordig ben je al een heel eind als je gewoon je huiswerk goed gemaakt hebt. Je dossiers kent. De enige gouden regel die iedere voorlichter me vertelde: Doe rustig aan en blijf gewoon jezelf.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV.