Sybrand Buma en de flexibiliteit van een loden deur

Want denkt u even met me mee: binnenkort legt premier Rutte zijn gisteren gesloten Europese Oekraïnedeal voor aan de Tweede Kamer. ‘Beste Tweede Kamer, wat vindt u van het associatieverdrag met Oekraïne, nu u weet dat dat geen opstapje is tot een EU-lidmaatschap, het niet leidt tot militaire samenwerking, het niet betekent dat Oekraïners makkelijker aan het werk kunnen in Europa en er ook nog eens extra werk wordt gemaakt van de corruptiebestrijding daar?’

Nou ja, Buma en zijn CDA waren al voor het associatieverdrag voor die aanvulling, dus je zou zeggen: die stemmen voor! Als Buma toch tegenstemt, stemt hij tegen iets waar hij voor eigenlijk voor is…

Maar er is meer: in de Europese vergadering waar Rutte zijn deal gisteren sloot, zaten tal van Europese partijgenoten van Buma, zoals bijvoorbeeld de Duitse kanselier Angela Merkel. Zij steunen Rutte in zijn poging het associatieverdrag met Oekraïne te redden. Als Buma tegenstemt, stemt hij tegen zijn eigen Europese partijgenoten…

Premier Rutte gebruikt ondertussen grote woorden: als het associatieverdrag niet doorgaat, wordt de Europese eenheid ten opzichte van Rusland doorbroken. Rusland heeft net de Krim afgepakt van Oekraïne: willen we dat land belonen met een verdeeld Europa, vraagt Rutte retorisch? Niemand gelooft dat Buma uit is op een verdeeld Europa. Als Buma tegenstemt, zijn de verhoudingen met Mark Rutte definitief verstoord en maakt hij Rusland blij…

Dan zijn er nog binnenlandse partijgenoten, vroeger ook wel mastodonten genoemd. Deze week bijvoorbeeld riep Jaap de Hoop Scheffer, oud CDA-leider en voorzitter van de Adviesraad voor Internationale Vraagstukken, op om het verdrag alsnog te ratificeren. Ook oud-CDA-minister Ben Bot liet zich in die zin uit. Als Buma tegenstemt, stemt hij tegen het advies in van grote namen uit zijn eigen partij…

Tot slot: helpt het, als Buma tegenstemt? Wordt het associatieverdrag dan echt afgewezen? Dat hangt vermoedelijk af van Buma’s eigen Eerste-Kamerfractie. Die kan Rutte in de Eerste Kamer aan een meerderheid helpen. En naar verluidt is een aantal CDA-senatoren, zoals oud-VNO-NCW-topman Niek-Jan van Kesteren, bereid Rutte’s deal te steunen. Als Buma tegenstemt, neemt hij het risico dat hij even later in de rug wordt aangevallen door zijn partijgenoten in de senaat.

En toch wijst alles erop dat Sybrand Buma en zijn Tweede Kamerfractie tegen blijven. Het argument: het CDA heeft voor het referendum op 6 april gezegd: we nemen de uitslag van het referendum, hoewel dat raadgevend is, over. U weet het: die uitslag was nee. En als je een geloofwaardig politicus wilt zijn, moet je ja ja en je nee nee zijn, zegt Buma.

Sybrand Buma en zijn CDA-fractie gaan tegen een verdrag stemmen waar ze eigenlijk voor zijn, halen zich de woede van prominente binnen- en buitenlandse partijgenoten op de hals, verstoren de relatie met Mark Rutte, de man die ze na de verkiezingen keihard nodig hebben als ze willen regeren en worden mogelijk ook nog eens in de rug aangevallen door hun eigen senatoren.

Inderdaad: als Buma dit volhoudt is ‘loden deur’ Piet Hein Donner in vergelijking met hem een softie, een wuivend rietje.

Tijs van den Brink, presentator Dit is de Dag