Toerisme, verveeld en wanhopig op zoek naar unieke ervaring

Een paar dagen later gaan we toch, want we zijn eigenwijs, mijn lief en ik. Maar boze Bill had gelijk. De hele randweg rond het eiland was vergeven van de Britse campers, Nederlandse caravans, Duitse minivans en - o gruwel - met tourbussen volgeladen met buitenissige vreemdelingen die de ruigheid van het eiland exclusief zagen door het matte venster van hun mobieltjes en tablets.

Zenuwachtige bijen

We reden file op de eilandring, alsof het maandagochtend rond Rotterdam was. Er stonden rijen met dagjesmensen te wachten op dat ene moment dat ze met zijn tweeën een selfie konden maken bij dat ene uitzichtpunt, over de baai, bij de Glen, langs het loch. En de restaurants, visitors centres, B&B's, stonden schouder aan schouder met de whiskey-stokerijen, art galeries en hotels. En ik dacht aan onze Bill en zijn heaving: het was zoals het klonk, zenuwachtige bijen die zoemend door elkaar heen krioelen.

En dan valt het op Skye nog mee. De burgers van Venetië protesteerden eerder dit jaar tegen de onafzienbare stroom van toeristen die het leven in de stad onmogelijk maken. Rome treedt tegenwoordig hard op tegen toeristen die muntjes stelen uit de fonteinen. Parijs tikt picknickende hipsters op de vingers die onder de Eiffeltoren op een gasbrandertje koffie aan het zetten zijn. En Amsterdam probeert al jaren tevergeefs de oneindige stromen toeristen uit hun stadskern te houden: het zijn er gewoonweg te veel.

Paradox van de moderne wereld

Het is een van de paradoxen van onze moderne wereld. We zoeken verveeld en wanhopig naar authentieke ervaringen door heel individueel en tegelijk collectief af te reizen naar precies dezelfde unieke locaties om exact dezelfde unieke ervaringen op te doen, bij de Trevi in Rome, het San Marco in Venetië, de Parijse toren en de "panoramic view" op Skye.

En om onze ervaring van valse romantiek te faciliteren, en geef ze eens ongelijk, produceert de ene helft van de lokale bevolking een diarree-stroom aan toeristische prullaria, aangeboden tegen veel te hoge prijzen in speciaal ontworpen toeristenvallen waar slechts zelden een toerist uit terugkeert, terwijl de andere helft van diezelfde bevolking treurt en mokt om het verlies van eigenheid, rust en ruimte.

Protestborden

Op Skye zagen mijn lief en ik protestborden. "We hebben goede armenzorg nodig, geen nieuw vliegveld." De protesten richten zich tegen een lokale en regionale overheid die op zijn beurt probeert de toeristen te verleiden door het aanleggen van speciale infrastructuur, maar daarbij vergeet dat de andere 364 dagen de lokale bevolking achterblijft als de toerist zijn unieke ervaring geconsumeerd heeft.

Eenmaal terug gekomen bij Bill, kon hij een glimlach niet onderdrukken. "It was heaving, yes!" Het was geen vraag maar een constatering. "Ja, Bill, het was poepdruk op Skye." Het eiland wordt overlopen met toeristen en wij waren er twee van. Maar o mijn God, wat een geweldige, unieke ervaring!

Frank Bosman is cultuurtheoloog