Wat is het geheim van Rutte en zijn kabinet?

Wij, de waarnemers aan de zijlijn, zijn niet uit op het mislukken, de fouten en het dreigen met de afgrond, maar we kunnen er wel het meest gepassioneerd over berichten. Dat wat goed gaat, wie blijft zitten, het geheim van een kabinet ,de ‘rit uit te zitten’ dat blijft eerlijk gezegd onderbelicht.

Wat is het geheim van dit kabinet? Het moet er zijn, een geheim, want dit kabinet zit er nog. Het eerste kabinet Kok (1994-1998) was het laatste dat ongeschonden de officiële einddatum haalde. Daarna viel elk kabinet voortijdig. Bijna onopgemerkt kan Rutte II geschiedenis maken.

En waarom niet? Als je het zolang met elkaar hebt uitgehouden, is vallen bijna geen optie. Al blijf ik journalist: wordt een kras een scheur dan spring ik er als eerste bovenop.

Het geheim dus. Het is nog een tijdje wachten voordat de notulen van de ministerraad openbaar worden, maar ik vermoed dat de voorzitter steevast elke vergadering wekelijks met dezelfde inleidende woorden begint. “Collega’s, goedemorgen. Zoals wij ook deze week weer breed in de publiciteit hebben uitgevent, namelijk dat wij van de VVD en u van de Partij van de Arbeid over vrijwel van alles van mening verschillen, kunnen wij naar mijn idee snel door naar het eerste agendapunt. ‘k Kijk even rond, zo te zien is iedereen akkoord..gaan we verder…”.

Erkennen dat je eigenlijk niks met elkaar te maken wilt hebben, dat er geen basis is voor een gezonde relatie en dat je bij een vrije keuze elkaar nooit zou uitkiezen, misschien is dat wel het fundament onder dit kabinet Rutte. Liefde is soms een last; als je niks met elkaar hebt, is uit elkaar gaan geen constante bedreiging. Zoiets moet het zijn. Het geheim.

En met een minister-president die evenmin gebondenheid als persoonlijk kenmerk heeft, is hier met dit kabinet Rutte II mogelijk sprake van de ideale club. Rutte is in principe goed met iedereen. Hij ziet je staan, is door zijn functie niet arrogant geworden, maar gewoon zichzelf gebleven, maakt geen onderscheid tussen Gordon of Angela Merkel.

Dat alles maakt deze coalitie tot een succes. Laatst sprak ik nog een bijna jaloerse oud-minister. Verbaasd was hij hoe de VVD het met de PvdA toch uithield:”Had je na veel gedoe een akkoord met de PvdA, kwamen ze er de volgende ochtend weer op terug. Het was nooit goed of genoeg, het moest altijd toch net even anders .Gekmakend.”

Tegenwind is er, maar wordt weerstaan. Een crisis en bijna-val in de Eerste Kamer over het zorgdossier, vertrekkende staatssecretarissen, het pijnlijke vertrek van Ivo Opstelten die Fred Teeven in de val meesleurde, een minimale meerderheid in de Tweede Kamer en geen meerderheid in de Eerste Kamer, de MH17, Irak, Syrië, Mali, een wankelende justitieminister en een verloren referendum op grond waarvan je zelfs zou kunnen beslissen een nieuw mandaat aan de kiezer te vragen.

Natuurlijk, er kan nog veel misgaan, wie ben ik omdat te ontkennen of er niet alert op te zijn. En ik weet ook dat een verkiezingscampagne, die vroeg is begonnen, nog een hoop butsen en schrammen kan veroorzaken. En ook intern partijgedonder, zoals het pleidooi van PvdA-burgemeesters, Aboutaleb lijsttrekker te maken. Het bederft de vakantie van Diederik Samsom en kan de atmosfeer rond het kabinet zeker raken. Maar deze coalitie zit er nog. En ik had dat niet durven voorspellen.