Bullebak Elias heeft te veel vijanden - en dat breekt hem op

Ton Elias is verbijsterd. Hij staat niet op de VVD-verkiezingslijst die vrijdag gepresenteerd werd. Na een Kamerlidmaatschap van acht jaar keert hij niet meer terug in het parlement – en de mogelijkheid om in beroep te gaan, die is er niet.

In een brief vraagt hij het partijbestuur om opheldering. Elias heeft z’n Kamerlidmaatschap altijd goed uitgevoerd, zegt het bestuur, daar gaat het niet om. Maar Elias heeft ‘te veel vijanden’ in de partij.

Maar een echt inhoudelijk argument ontbreekt, zegt Elias. Vandaar de brief, gericht aan partijvoorzitter Henny Keizer.

‘Te veel vijanden.’ Is Elias dan zo’n bullebak?

IJdel

Dat kan hij wel zijn – Elias heeft er een handje ruzie te maken en met slaande deuren te vertrekken. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij Den Haag Vandaag in 1989, waar Elias parlementair journalist was. Ferry Mingelen was presentator, Elias moest genoegen nemen met een rol als verslaggever. En dat deed-ie niet, want hij wilde zelf in de schijnwerpers staan. Enige ijdelheid is 'm niet vreemd. In 1989 vertrok hij.

Bij RTL beende Elias in 1995 boos weg, toen CDA-persvoorlichter Frits Wester als parlementair journalist werd aangenomen. En omdat-ie naderhand bijtende uitspraken deed over RTL én over Wester, moest Elias RTL ook nog eens een fikse som geld betalen: dertigduizend gulden.

En ook het intermezzo tussen zijn journalistieke en politieke carrière verliep niet zonder problemen. Bij Aegon kreeg hij het aan de stok met, ja met wie niet eigenlijk? Een topman, zijn eigen mensen, een hele schaatsploeg.

Dus dat Elias ook vijanden binnen de VVD heeft, kan met zo'n track record geen verrassing zijn.

Wijnkoerier

Maar Elias heeft ook een andere kant. Iedereen kent hem. Elias kleurt de Kamer, zorgt op zijn tijd voor wat reuring en is het lievelingetje van Powned - en dan niet op de manier waarop Job Cohen dat ooit was.

Elias is een bourgondiër, een graag geziene gast bij de jaarlijkse Kamerbarbecue, francofiel ook. Hij verkoopt wijn aan collega's, en reken maar dat dat goede (en dure) wijn is. Hij bracht zelfs een eigen blaadje uit, dat hij in de Kamer verspreidde: 'De Wijnkoerier'.

Ja - Elias kan een joviale kerel zijn.

Verschrikkelijke collega

Maar dat is-ie dus vaker niet dan wel. Vraag maar rond in de VVD-fractie. Bot, onbeschoft, verschrikkelijke collega, een naar mens - je hoort het allemaal langskomen.

Want als fractiesecretaris houdt-ie de lijntjes graag strak, te strak misschien wel. Hij opent en leidt de fractiedebatten, en duldt geen tegenspraak. Van de partijlijn afwijken? Dat is niet de bedoeling.

Al schrok Elias er zelf nooit voor terug om de boel door elkaar te schudden. Hij zaagde tot twee keer toe openlijk aan de stoelpoten van Anouschka van Miltenburg, partijgenoot. Toen zij Kamervoorzitter wilde worden, wilde hij graag even uitleggen waarom dat geen goed idee was, en waarom hij wel geschikt was. Maar de VVD droeg niet Elias maar Van Miltenburg voor als Kamervoorzitter. En toen ze opstapte, wist hij niet hoe snel hij zich kandidaat moest stellen om haar op te volgen.

Zonder zijn fractie daarvan op de hoogte te stellen.

De VVD vindt het nu wel mooi geweest met hem; tijd voor vers bloed in de Kamer. Formeel kan Elias niet tegen de beslissing van de fractie in beroep gaan - maar dat zal hij op zijn manier natuurlijk wel doen.


De reconstructie van Peter Kee is hier terug te luisteren: