Schelden, roasten en erger

De feiten. De speler in kwestie heet Meyers Leonard en is een thans aan zijn schouder geblesseerde center van de Miami Heat. In dit lopende seizoen kwam hij slechts drie maal in actie. Hij was verleden jaar een opmerkelijke 'transfer'. Hij is niet bijster goed, maar kreeg een topsalaris van tien miljoen per jaar aangeboden omdat hij lang, breed en sterk was en is. Dat verraste menigeen; hijzelf moest erom lachen.

Omdat de boomlange, blanke man van 2.12 meter een verwoed 'gamer' is en hij niets anders te doen heeft dan te 'gamen' in de tijd dat zijn blessure geneest, speelt hij met God en alleman spelletjes waar anderen dan naar kunnen kijken.

Zo speelde hij een aantal dagen geleden een spelletje, Call of Duty, warzone, deed blijkbaar iets stoms en uitte zijn ongenoegen door hardop en voor iedereen hoorbaar "You f*cking kike b*tch" te roepen.

Dat werd dus een rel. Binnen 24 uur stond zijn naam in iedere krant, opende nieuwsuitzendingen ermee en druppelde dit nieuws ook heel erg mondjesmaat door naar de rest van de wereld, hoewel ik het in ons land niet tegenkwam.

Ik las in diverse stukken uit de USA dat Leonard zijn excuses had aangeboden aan iedereen die die excuses ook maar wilde horen: hij wist niet wat het woord dat hij gebruikt had een puur negatieve en af te wijzen betekenis kende.

Omdat in eerste instantie de drie woorden die uit de mond van de basketballer waren gekomen niet genoemd werden (waarom snap ik nooit) ging ik ze op internet zoeken. Dat 'niet noemen' gebeurt vaker in de USA, heb ik gemerkt. Nu kwam na een klein etmaal '"You f*cking kike b*tch" naar buiten (in de Britse en Vlaamse pers) en het gewraakte woord bleek dus 'kike' te zijn, een woord dat ik ook niet kende en zelfs nooit gehoord had, waar dan ook.

Gevolgen

Leonard verontschuldigde zich publiekelijk bij de joodse gemeenschap met de woorden dat hij helemaal niemand had willen kwetsen. Zijn verweer? Hij kende het woord wel, maar niet de betekenis. Hij had het door de jaren heen gehoord (op school, in de ploegen waarvoor hij speelde) en, schijnbaar zonder na te denken, opgenomen in zijn vocabulaire, maar zoals een krantencriticus schreef: "Het woord kwam wel heel makkelijk uit zijn mond."

Zijn club (Miami Heat) nam maatregelen, de NBA ging in beraad en presenteerde de man een boete van 50.000 dollar en een schorsing van een week. Dat is opmerkelijk omdat de betrokken speler niet kan spelen en dat nog zeker een half jaar (blessure) niet kan. Blijkbaar staan er binnen de NBA 'vaste tarieven' voor dit soort menselijke fouten.

De kans is overigens buitengewoon groot dat hij door de Heat aan de kant zal worden gezet.

Als extra werd daarbij, door de Amerikaanse media, gesteld dat de Heat een joodse eigenaar (Mickey Arizon) heeft en dat de verbale uitglijder die geboekstaafd kan worden als een oprisping en een antisemitische uitdrukking, van een van zijn spelers dus extra hard aankwam, zeker ook bij de joodse mensen in zuidelijk Florida.

De e-sport organisatie FaZe Clan, waar Leonard n.b. een behoorlijke investeerder in is, en als deelnemer ingeschreven stond, distantieerde zich van de basketballer en mikte hem uit het ledenbestand.

Pijn

Eergisteren stuurde ik mijn Amerikaans-Israëlische vriend Steve Kaplan een mail. Of hij me de oorsprong en de betekenis van het woord kon en wilde duidelijk maken. Ik zei hem dat ik het nog nooit gehoord had. Hij beantwoordde de mail met een geschiedenisles. Dat Shakespeare al in de 'Koopman van Venetië' een zakenman een ietwat ongunstige karaktereigenschap mee had gegeven en hem Shylock had genoemd.

Kaplan, een geestige Democraat die ooit voor de Israëlische basketbalploeg uitkwam en nog altijd in Israël woont, terwijl zijn thuis toch de USA is, leerde me, en passant, nog wat woorden die ik niet kende en die hij direct paraat had omdat hij, in zijn joodse leven, er altijd mee geconfronteerd werd in scheldpartijen van anderen. Of zoals hij me ook weleens en ook nog lachend voorhield: "Ik ben het gewend uitgescholden te worden vanwege mijn ras. Je gaat daar op enig moment aan wennen, maar het doet iedere keer toch weer pijn."

'To jew you down'

Terug naar de geschiedenisles. Als iemand niet eerlijk handel drijft, is hij dus een Shylock, althans dat schrijft Kaplan, die uit Shakespeare citeert. Hij gaat door: "Als iemand afdingt op een prijs om iets te kopen, bestaat er in mijn taal zelfs een werkwoord voor. Dan is die man bezig 'to jew you down'. Opmerkelijk, een werkwoord zelfs... Had ik ook nog nooit van gehoord.

In Amerika gebruikt men ook de scheldnaam Heebs, dat afkomstig is van het Bijbelse woord Hebrews. En hij gaat verder: "Kike is een woord dat dezelfde kracht in onze taal heeft als het scheldwoord 'nigger' voor een zwart persoon. Het is het meest negatieve en meest ordinaire scheldwoord voor een joods iemand dat ik ken en waar anderen zich van bedienen. In Amerika wordt het vooral gebezigd door 'rednecks' die het woord makkelijk in de mond nemen als ze over joodse mensen spreken."

Na nog wat persoonlijke zaken groette hij met: "all the best."

Het was een goede geschiedenisles voor me geweest en ik wist nu waarover die onnadenkende (of stomme) basketballer in Florida het had gehad.

Niet acceptabel natuurlijk, op geen enkele manier, hoewel Leonard, net als ik, zei dat hij de ware betekenis van het woord nooit geweten of gesnapt heeft. Door columnisten en nieuwsbeschouwers werd dat facet licht tot behoorlijk zwaar in twijfel getrokken.

Blijven staan

Leonard, ook al is hij een rijke NBA-speler, heeft een geschiedenis achter de rug. Opgegroeid bij pleegouders, woonde hij in een lang lichaam dat alleen voordelig was als hij basketbal speelde. Hij was niet echt goed, hij was traag, onhandig, maar door een geweldige inzet bereikte hij toch de NBA, waar hij nu voor het negende jaar een plaatsje gevonden heeft. Hij begon bij Portland en werd voor een schip vol geld naar Miami gehaald.

Verleden jaar kwam hij voor het eerst in het nieuws door te blijven staan bij het aanhoren van het Amerikaanse volkslied. Hij en Orlando Magic-speler Jonathan Isaac en de coaches Gregg Popovich en Becky Hammon van San Antonio verkozen, ieder om persoonlijke reden, te blijven staan, waar alle anderen knielden toen Black Lives Matter de NBA in een stevige greep hield. Leonard legde dat, ten overstaan van de sportpers uit: "Ik ben het geheel eens met al mijn collega’s in de NBA en deel hun standpunten ten opzichte van BLM, maar ik sta, als saluut aan mijn broer die namens de USA zijn leven voor ons land in Afghanistan in de waagschaal stelt. Dat is een puur private keuze, meer niet."

Vuilspuiers in de USA namen toen al Leonard onder vuur en deden zulks bepaald niet misselijk. Opmerkelijk overigens dat Popovich en Hammon totaal onaangetast bleven; niemand plaatste uitroeptekens achter hun acties.

'Echt waar'

In Leonard’s nadeel speelt dit: hij speelde het videospelletje (!?) op maandag jl. en besefte zich al te goed dat hij een uitglijder had gemaakt. Hij stopte het spel abrupt en ging 'off air', om, zoals hij zei: "zijn vrouw met iets te gaan helpen."

Pas op dinsdagavond, toen de haatmails per duizenden bij hem in de mailbox zaten, bood hij openlijk zijn excuses aan en beloofde hij beterschap. Weer met: "Ik kende de betekenis van het woord niet, echt waar."

Dat laatste kan. Ik checkte dat bij mezelf: ik kende het woord ook niet en wist niet waar het vandaan kwam. Anderen in mijn Nederlandse omgeving: idem dito.

Weeg het eens bij uzelf? Wist u, lezer dezes, de betekenis?

Beter moeten weten

Neen, ik verdedig Leonard niet, hij maakte een ongepaste, stomme, racistische opmerking. Tijdens het spelen van een videospelletje omdat hij iets stoms deed. Omdat er anderen meekeken en meeluisterden ging Leonard uitspraak 'viraal' en beheerste voor anderhalve dag een klein hoekje van de sportpagina's en programma's.

Er was zelfs een cynicus die stelde dat in de twee dagen na de NBA All Star Game er geen competitiewedstrijden worden gespeeld en dat zulks Leonard ook nog raakte: er was geen echt basketbalnieuws op die dinsdag dus werd de niet-spelende dommerd van de Heat het belangrijkste nieuwsitem van de dag; er was gewoonweg niets anders te melden.

Dat laatste ging me te ver, maar bewees wel dat er sprake was van zoveel zielen, zoveel meningen.

En ik kreeg dus een buitengemeen aardige geschiedenisles vanuit Tel Aviv. Van een joodse man die ik enorm graag mag en die vaak genoeg zelfkritische opmerkingen over zijn achtergrond had losgelaten in ons samenzijn. Maar als hij zegt dat het door Leonard gebruikte woord het ernstigste scheldwoord voor "joden" is in zijn (Amerikaans-Engelse) taalgebied, dan neem ik dat meteen aan.

Leonard, levend in de USA, al bijna vijftien jaar lang reizend, spelend en levend binnen een strikte mannengemeenschap dat een basketbalploeg toch is, had beter moeten en kunnen weten en liet zichzelf gaan.

Ik, volger vanop afstand, kreeg bijles.