Onderzoek
KRO-NCRV

Strenge wetgeving voor vreemdelingen duwt ook Nederlanders in de schulden

foto: Pointerfoto: Pointer
  1. Nieuwschevron right
  2. Strenge wetgeving voor vreemdelingen duwt ook Nederlanders in de schulden

Nederlanders die samenwonen of getrouwd zijn met een migrant zonder verblijfsvergunning hebben geen recht op sociale voorzieningen en toeslagen. Dat zorgt voor schrijnende situaties en grote schulden, zo blijkt uit onderzoek van KRO-NCRV Pointer.

Nederlanders in de knel door het rigide vreemdelingenbeleid

De Belastingdienst trok vorig jaar 5465 toeslagen in bij 4300 huishoudens vanwege verblijfscode 98, zo blijkt uit navraag van Pointer. De jaren daarvoor werden om deze reden bij 5150 huishoudens (2020) en 4450 huishoudens (2019) de toeslagen ingetrokken. De code wordt gegeven door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) wanneer mensen volgens hen geen rechtmatig verblijf meer in Nederland hebben. Door de Koppelingswet uit 1998 kan de overheid vervolgens vreemdelingen zonder verblijfsdocumenten uitsluiten van bijna alle sociale voorzieningen zoals bijstand, belastingtoeslagen en een zorgverzekering.  

Maar ook Nederlanders kunnen in grote problemen komen door code 98. Een aanpassing aan de toeslagenwet Awir betekent dat sinds 2005 ook staatsburgers en mensen met verblijfsvergunning hun toeslagen kwijtraken wanneer ze samenwonen met iemand die code 98 heeft. Navraag bij de IND leert dat elk jaar 150.000 mensen een code98-vinkje achter hun naam hebben staan.

Vreemdelingenadvocaten herkennen de schrijnende situaties waar Nederlanders in terechtkomen wanneer ze samenwonen met iemand die code 98 heeft. Advocaat Ellen Gelok van Advokatenkollektief Oost uit Amsterdam ziet haar cliënten in de problemen door de rigide wetgeving: “Zonder toeslagen kunnen veel van mijn cliënten niet rondkomen. Dan krijg je dus dat een gezin met twee kinderen van 50 euro in de week moet leven.”

Debat

Procederen tegen de strenge wetgeving heeft bijna geen zin. De Raad van State heeft in alle jaren nog maar één uitzondering gemaakt op de wetgeving achter code 98 waarbij een jong gezin de toeslagen toch mocht houden omdat de vrouw van het gezin (met code 98) kanker had. Maar volgens Gelok, die advocaat was bij deze zaak uit 2014, is voor andere -nog schrijnendere- gevallen nooit een uitzondering gemaakt bij de Raad van State.

Lees meer: Ook Nederlanders geraakt door rigide beleid IND (Pointer)

Zondag 24 april, 19.00 uur op NPO Radio 1 bij KRO-NCRV Pointer over hoe mensen in de knel komen door de strenge vreemdelingenwetgeving.

Pointer Regio (voorheen) ReportersNL is een wekelijkse rubriek op NPO Radio 1 van Pointer Radio waarin we regionale onderzoeksjournalistiek een landelijk platform bieden en samenwerken met onze mediapartners: Dagblad van het Noorden, De Limburger, Omroep Gelderland, Tubantia, de Leeuwarder Courant en Vers Beton. Pointer Regio wordt ondersteund door het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Ster advertentie
Ster advertentie