'Structurele problemen' in de noodopvang voor alleenstaande minderjarige asielzoekers

Zeker 360 alleenstaande minderjarige vluchtelingen zijn sinds januari vorig jaar verdwenen uit Nederlandse opvangcentra. Veruit het merendeel van deze kinderen verdween uit aanmeldcentrum Ter Apel, 237 in totaal.

Tijdelijke noodopvang

Veel van de minderjarigen die wél nog in beeld zijn, verblijven in tijdelijke noodopvanglocaties zoals hotels, oude gebouwen of een voormalige gevangenis. Uit het onderzoek blijkt dat daar tal van problemen zijn, onveilige situaties ontstaan en de spanningen soms hoog oplopen.

Argos interviewde bijvoorbeeld minderjarigen die al een half jaar niet naar school gaan en geen dagbesteding hebben. Sommige jongeren hangen ’s avonds laat rond op 'onrustige' parkeerplaatsen waar drugs worden gedeald.

"Er zijn ook veel voorvallen waarbij jongeren aan hebben gegeven dat ze suïcidaal zijn, dat ze uit het leven willen stappen", vertelt Krekels. "Uit documenten blijkt dat daarna geen hulp wordt aangeboden, maar ze daarna juist een uitbrander krijgen."

Voortrekken

In de reportage worden Eritrese jongens gevolgd, terwijl ze van opvanglocatie naar opvanglocatie verhuizen. De jongens delen ervaringen en klagen over discriminatie door Arabischsprekende COA-medewerkers, die Syrische jongens zouden voortrekken. In maart kwam één van hen om het leven, een Eritrese jongen van 16 jaar. Volgens de politie ging het om zelfdoding.

"Ik herken het beeld dat we echt tekortschieten", vertelt COA-bestuurslid Joeri Kapteijns in de Argos-studio over het tekort aan vaste opvangplekken voor de minderjarigen. "We zitten in een crisis." Ook dat medewerkers bepaalde asielzoekers voortrekken is bekend bij het COA. Kapteijns: "We hebben gesprekken gevoerd, maatregelen getroffen en soms ook afscheid genomen van medewerkers."

Noodwet

Tweede Kamerleden reageren geschokt op de bevindingen. "De misstanden in de opvang voor jonge vluchtelingen zijn schrijnend en onacceptabel," vertelt Suzanne Kröger van GroenLinks aan Argos. "Er moet zo snel mogelijk een oplossing komen voor deze zeer kwetsbare groep. Desnoods een noodwet, zoals ook voor de opvang van Oekraïners is gebruikt."

Hans Faber, hoofdinspecteur bij de Inspectie Justitie en Veiligheid, deelt deze kijk op instelling van een eventuele noodwet: "Waarom is wat er voor de Oekraïense jongeren mogelijk is gebleken niet mogelijk voor de niet-Oekraïense vluchtelingen?"