Verantwoording van geweldgebruik door landelijke politie zit leerproces in de weg
- Nieuws
- Verantwoording van geweldgebruik door landelijke politie zit leerproces in de weg
In 2019 vond er bij de landelijke politie een stelselherziening plaats rondom het melden en leren van geweld. Zo zou de politie een ‘lerende organisatie' worden. Bijzonder hoogleraar Veiligheid en Collectief Gedrag en lector Openbare Gevaarbeheersing aan de Politieacademie Otto Adang schreef hierover een kritisch evaluatierapport. Volgens hem gaat het in de praktijk nog niet probleemloos, zegt hij vandaag in het onderzoeksprogramma Argos (HUMAN/VPRO).
Politiegeweld: hoe straffen het leren in de weg zit - Argos
Kritisch rapport
Uit het rapport blijkt dat er vanuit de politietop meer aandacht zou moeten zijn van maatschappelijk belang voor leren. Ook ligt de focus te weinig op collectief leren. De laatste conclusie is, volgens Adang: ''Het proces van verantwoording van geweldgebruik bemoeilijkt het leerproces.''
'Leren om te leren'
In de praktijk heerst er volgens Adang nog een cultuur van interne verantwoording die het leren in de weg zit. Er zou te vaak gekeken worden naar de vraag of het geweld 'mocht' plaatsvinden in plaats van de vraag of het nodig was. ''De politie moet nog leren om te leren'', zegt Adang. Volgens hem wordt de uitvoerige beoordeling door leidinggevenden, die kan volgen na gebruik van geweld door een agent, vaak ervaren als straf in plaats van als leerproces.
Wantrouwen
Over het leerproces zelf bestaat binnen de politie groot wantrouwen. Er is een afstand tussen de leiding, die oordeelt of het geweld gerechtvaardigd is, en de werkvloer. Ook wordt de agent onder beoordeling vaak niet betrokken in het beoordelingsproces. Volgens Naomi Macnack, onderzoeker en specialist politie-eenheid Noord-Holland, is het proces niet transparant en niet objectief. Ook concludeert ze dat er een gebrek aan training van hulpofficieren is, die het eerste aanspreekpunt bij geweldgebruik zijn.
Volgens Joris Knol, Chef afdeling Veiligheid, Integriteit & Klachten (VIK) politie-eenheid Noord-Holland, is er ook sprake van belangenverstrengeling. ''Als ik nu kritisch ben en ik heb morgen iets nodig van iemand, kan dit een afweging zijn met de gedachte: als ik hier soepel mee om ga, dan gaat hij met dat andere verzoek ook soepel om.''
Volgens Jair Schalkwijk van onafhankelijke organisatie Controle Alt Delete, is de mogelijke angst voor strafrechtelijke vervolging veel groter dan wat blijkt uit de werkelijke getallen. Van de 33.000 keer geweldgebruik door politie waren slechts 5 politiemensen voor de rechter gekomen. Volgens Schalkwijk is er zelden een veroordeling.
Gerelateerd
