Geschiedenis
NOS

Eerherstel voor verzetshelden? 'Moeten voorzichtig zijn met het invullen van verhalen'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Eerherstel voor verzetshelden? 'Moeten voorzichtig zijn met het invullen van verhalen'

Is het een goed idee om mensen die in opstand kwamen tegen de slavernij op de Nederlandse Antillen te rehabiliteren? Dat besprak NOS Met het Oog op Morgen met Karwan Fatah-Black, historicus en universitair docent koloniale geschiedenis.

"Ik denk dat het een belangrijke stap kan zijn als -in de canon van Nederlandse helden- mensen zich ook kunnen identificeren met mensen die zijn opgestaan tegen slavernij. Dat we opstandelingen uit Curaçao en Suriname als deel van ons rekenen. Mensen die streden voor iets wat we geaccepteerd hebben als de norm: geen slavernij en geen racisme", aldus Fatah-Black.

Kritisch op koloniale bronnen

"We zijn in de geschiedwetenschap wel kritisch geworden over het aanwijzen van helden. Je ziet dat de koloniale overheid vaak elke ontwikkeling of vorm van protest -alles waar ze geen greep op hadden- meteen aanwezen als opstand. Iedereen die daarbij betrokken was, werd ontzettend hard gestraft. Die koloniale overheid creëerde een verhaal waarin hun extreem geweld werd gerechtvaardigd", vertelt Fatah-Black.

"Soms is de neiging om dat verhaal dan nu 180 graden te draaien en te zeggen: wie zich presenteerde als een held was eigenlijk een schurk en andersom. Maar daarmee drijf je een beetje af van de beweegredenen van de mensen die het geweld ondergingen. We weten niet of zij bewust in opstand kwamen en of ze ook echt als leider de beweging voortstuwde", zegt Fatah-Black. "Momenten die door de koloniale macht werden aangemerkt als een opstand, waren misschien hele andere gebeurtenissen."

'Oppassen met verhalen invullen'

"Je moet heel voorzichtig omgaan met het invullen van delen van verhalen die we niet weten. Daar zijn verschillende methodes voor. Door bijvoorbeeld de bronnen die we hebben grondig en kritisch te bestuderen. Ik denk ook dat we moeten oppassen met de gecanoniseerde versie van wie de opstandelingen waren. Degenen die door de koloniale overheid aangewezen werden als leiders, dat staat soms heel ver af van wat er eigenlijk gebeurde", stelt Fatah-Black.

oog verzetshelden

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie